De Huizen van Oranje en Nassau

Daardoor kon Talleyrand Alexander in de gaten houden en hem omzichtig de door eerstgenoemde gewenste richting insturen. Alexander was zeer genereus ten aanzien van het lot van Napoleon. De bepalingen van het verdrag kwamen tot stand zonder inbreng van de drie andere bondgenoten vertegenwoordigd door Metternich, Castlereagh en Karl August von Hardenberg. Deze drie kwamen pas op 10 april in Parijs aan en waren 'not amused' met de aangetroffen situatie. Zij stelden dat als Napoleon op Elba terechtkwam, hij zonder meer voor problemen kon zorgen in Frankrijk en Italië. Ook de gemaakte afspraken ten aanzien van Marie-Louise van Oostenrijk en haar zoon, schoten hen in het verkeerde keelgat.

Niettemin konden zij er niet meer onderuit dit verdrag voor akkoord te ondertekenen, zij het onder protest. Het Verdrag van Parijs (ook wel Vrede van Parijs, Eerste Verdrag van Parijs of Eerste Vrede van Parijs genoemd) op 30 mei 1814 was een vredesverdrag waarmee de Zesde Coalitieoorlog tegen Napoleons Franse Keizerrijk werd beëindigd. Het was één van de eerste stappen in de herverdeling van Europa na de nederlaag van Napoleon, waaronder de vereniging van het huidige Nederland, België en Luxemburg tot één staat, het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Het liep in die zin enigszins vooruit op het Congres van Wenen.

Het Verdrag van Parijs volgde ruim een maand na het Verdrag van Fontainebleau op 11 april, waarbij Napoleon was afgetreden als Keizer en in ballingschap op Elba was gegaan. Het verdrag werd gesloten tussen de nieuwe Franse Koning Lodewijk XVIII en de geallieerde machten Oostenrijk, Groot-Brittannië, Pruisen en Rusland. Het werd ondertekend door onder meer Talleyrand voor Frankrijk, Castlereagh voor Groot-Brittannië en Metternich voor Oostenrijk. Naast het verdrag met Frankrijk tekenden de geallieerden ook een geheim verdrag onderling dat Venetië toekende aan Oostenrijk en Genua toekende aan Sardinië. Na Napoleons terugkeer uit Elba in 1815 en nederlaag in de Slag bij Waterloo volgde een Tweede Verdrag van Parijs op 20 november 1815. Hierbij werd Frankrijk teruggebracht tot haar grenzen in 1790.

Karl Theodor Anton Maria Rijksbaron von Dalberg (Mannheim 8 februari 1744 – Regensburg 10 februari 1817) was Aartsbisschop en Keurvorst van Mainz, Aartskanselier van het Heilige Roomse Rijk, Primaat van Duitsland, Prins-primaat van de Rijnbond en Groothertog van Frankfurt. Na een katholieke opvoeding studeerde hij canoniek recht te Göttingen en Heidelberg. Na zijn studie in 1761 te hebben afgesloten werd hij kanunnik in Würzburg en lid van het domkapittel in Mainz en Worms. In 1772 werd hij voor Mainz stadhouder in Erfurt, in 1780 rector van de Universiteit Würzburg en in 1787 titulair aartsbisschop van Tarsus. Hij was een voorstander van Duitse eenheid en steunde de Vorstenbond van Frederik de Grote (1785). Hij was zeer geïnteresseerd in de ideeën van de Verlichting, onderhield contacten met de intellectuele bourgeoisie en was bevriend met een aantal van de bekendste schrijvers van zijn tijd. Zijn plannen voor hervorming van het Rijk werden echter tegengewerkt door Keizer Jozef II. Opvallend was dat Dalberg, anders dan andere Vorst-bisschoppen, zijn taak als priester even plichtsgetrouw uitoefende als zijn taken als regerend Vorst.

Karl Theodoor Dalberg, Vorst-Primaat.

Dalberg werd onder Pruisische invloed in 1787 coadjutor van Mainz en Worms en in 1788 ook van Konstanz. Bij de Vrede van Lunéville in 1801 moest hij Worms en Konstanz afstaan maar ontving hiervoor in ruil Regensburg, Aschaffenburg en Wetzlar. In 1802 werd hij Aartsbisschop en Keurvorst van Mainz en Aartskanselier van het Heilige Roomse Rijk. Dalberg was - door toedoen van Pruisen - de enige kerkelijke heerser die na de Reichsdeputationshauptschluss (1803) zijn macht behield. Hij had kerkelijke jurisdictie over Mainz, Keulen en Trier en was van zins een nationale Duitse kerk te stichten, maar werd door de paus in zijn macht beknot. Dalberg zag in Napoleon Bonaparte de enige man die een verenigd Duitsland zou kunnen bewerkstelligen. Na het einde van het Rijk in 1806 legde hij bij Keizer Frans II zijn ambt van Aartskanselier neer en werd door Napoleon tot Prins-primaat van de Rijnbond benoemd. Zijn dienstbaarheid aan Napoleon werd hem in Duitsland door velen kwalijk genomen.

Hij had niet het excuus dat hij met de Franse Keizer meewerkte teneinde zijn dynastieke belangen te verdedigen - die had hij als priester immers niet. Dalberg moest in 1810 Regensburg afstaan aan Beieren. Ter compensatie ontving hij echter de Prinsdommen Fulda en Hanau en werd uit zijn territoria het Groothertogdom Frankfurt geschapen. Dalberg regeerde vooruitstrevend en verleende, geheel in de zin van de verlichting, de grote Joodse bevolking van Frankfurt dezelfde burgerrechten als zijn andere onderdanen. In Frankfurt stichtte de nieuwe Groothertog een eigen ridderorde; de Orde van Concordia.

Na de Volkerenslag bij Leipzig deed hij troonsafstand ten gunste van Napoleons stiefzoon Eugène de Beauharnais (28 oktober 1813). Bij het Congres van Wenen na de val van Napoleon werd het Groothertogdom opgeheven. Dalberg behield alleen het Aartsbisdom Regensburg. Uit het eerste Verdrag van Parijs vloeide de opzet van de Rijnbondakte (Duits:Rheinbundakte) voort. Het was een verdrag dat op 12 juli 1815 in Parijs werd gesloten door gevolmachtigden van de Franse Keizer Napoléon Bonaparte en gevolmachtigden van 16 Duitse Vorsten.

Met het ondertekenen van de Rijnbondakte verlieten aanvankelijk 16 Zuid- en West-Duitse staten formeel het Heilige Roomse Rijk en vormden de Rijnbond met Napoleon als beschermheer. Enige dagen later legde Frans II, die al in 1804 de titel Keizer van Oostenrijk had aangenomen, het Keizerschap van het Duitse Rijk neer. Later sloten zich nog 23 Duitse staten bij de bond aan, zodat alleen Oostenrijk, Pruisen, Brunswijk, Fulda, Hessen-Kassel, Deens Holstein en Zweeds Pommeren zich afzijdig hielden. Verder werden een aantal bezette gebieden door Frankrijk bestuurd, zoals de Hanzesteden Hamburg, Lübeck en Bremen. Hoewel ook als middel tot onderdrukking te zien bracht de Rijnbond de Duitse landen grote moderniseringen op het gebied van recht, regering en economie. De Rijnbond omvatte tenslotte vier Koninkrijken, vijf Groothertogdommen, dertien Hertogdommen en zeventien Vorstendommen.

De belangrijkste artikelen van de Rijnbondakte waren:

• Artikel 1 vermelde de ondertekenaars.
• Artikel 3 regelde de uittreding van de ondertekenaars uit het Heilige Roomse Rijk.
• Artikel 4 en 5 regelden de nieuwe titels van een aantal staten.
• 
  
  Artikel 6 t/m 12 vormden een soort grondwet. De Bondsdag te Frankfurt die uit twee colleges zou bestaan kwam nooit bijeen. Het college der Koningen zou bestaan uit de Koningen en de Groothertogen onder voorzitterschap van de Vorst-primaat. Het college der Vorsten zou bestaan uit de Hertogen en Vorsten onder voorzitterschap van de Hertog van Nassau. Van deze plannen lukten echter niets door het streven naar onbeperkte soevereiniteit van (vooral de grotere) Staten.
  Artikel 6 t/m 12 vormden een soort grondwet. De Bondsdag te Frankfurt die uit twee colleges zou bestaan kwam nooit bijeen. Het college der Koningen zou bestaan uit de Koningen en de Groothertogen onder voorzitterschap van de Vorst-primaat. Het college der Vorsten zou bestaan uit de Hertogen en Vorsten onder voorzitterschap van de Hertog van Nassau. Van deze plannen lukten echter niets door het streven naar onbeperkte soevereiniteit van (vooral de grotere) Staten.
• 
  
  Artikel 13 t/m 23 regelde een aantal territoriale kwesties tussen de staten onderling. Daarbij werden ook de laatste geestelijke staten opgeheven: de commanderijen van de Duitse Orde en de Maltezer Orde.
• Artikel 24 regelde de mediatisering. Vele tot dan toe zelfstandige Graafschappen en Vorstendommen werden onder soevereiniteit van de staten van de Rijnbond gesteld. De lagere bevoegdheden bleven voor deze Vorsten behouden.
• Artikel 25 regelde de inlijving van de gebieden van de rijksridderschap.
• Artikel 29 regelde de financiële afwikkeling van de opgeheven Kreitsen.
• Artikel 34 t/m 38 regelde de militaire verplichtingen. Dit was voor Napoleon het belangrijkste. De Rijnbond was in wezen militair van aard en vormde een staatkundig middel waarin de afhankelijkheid van de Duitse staten van Napoleon werd geregeld.

Onderstaand een lijst van Vorsten in de Rijnbond (1814-1815). Ter volledigheid is bij elke eerste Vorst het jaar van troonsbestijging en bij elke laatste het sterfjaar of jaar van abdicatie vermeld. Koning is na Keizer de hoogste Vorstelijke titel. Met deze titel wordt het (mannelijk) staatshoofd van een Koninkrijk aangeduid. Het vrouwelijke equivalent wordt Koningin genoemd. Vaak wordt een Koninkrijk aangeduid als monarchie. Weliswaar is een Koninkrijk een monarchie, maar niet iedere monarchie heeft een Koning of Koningin als staatshoofd: in Monaco en Liechtenstein wordt de functie van staatshoofd waargenomen door een Prins en in Luxemburg door een Groothertog. In al deze gevallen is sprake van een monarch,ook wel Vorst genoemd.

Jerôme Bonaparte, Koning van Westfalen.

Jérôme Bonaparte, (Ajaccio, 15 november 1784 - Kasteel Villegenis bij Parijs, 24 juni 1860), bijgenaamd König Lustig, was de jongste broer van Napoleon Bonaparte. Op last van zijn broer was hij van 1807 tot 1813 als Hiëronymus Napoleon Koning van Westfalen. Als enige van de gebroeders Bonaparte speelde hij ook een politieke rol onder Napoleon III. Jérôme (Italiaans: Girolamo) werd in 1784 op Corsica geboren als jongste kind van Carlo Maria Buonaparte en Maria Laetitia Ramolino.

Hij bezocht het Collège de Juilly en begon na de staatsgreep van 18 Brumaire, na een korte tijd in de garde van zijn broer te hebben gediend, een carrière in de marine. Als marineluitenant begeleide hij in 1801 generaal Charles Leclerc, de man van zijn zuster Pauline, naar Haïti. Van daaruit zeilde hij naar Martinique en begaf hij zich, achtervolgd door de Engelsen, naar de Verenigde Staten. In Baltimore huwde hij op 27 december 1803 de rijke koopmansdochter Elizabeth Patterson (1785-1879).

Uit het huwelijk werd een zoon geboren, Jérôme Napoleon Bonaparte (1805-1870), wiens nakomelingen in Amerika zouden blijven en die in Frankrijk opzien baarde door zijn grote gelijkenis met Napoleon I. In mei 1805 keerde Jérôme terug naar Frankrijk, waar hij op bevel van zijn Keizerlijke broer van Patterson scheidde. Jérôme bevrijdde vervolgens in opdracht van Napoleon 250 Genuezen die door de Bey van Algiers, Mustafa VI, in slavernij werden gehouden.

Daarna leidde hij onder opperbevel van Jean-Baptiste Philibert Willaumez een eskader naar Martinique, van waaruit hij eind 1806 terugkeerde. Inmiddels tot Prince Français benoemd (24 september 1806), maar zonder opvolgingsrecht, leidde hij in de strijd tegen Pruisen met Dominique Vandamme het 10e legerkorps in Silezië. Hij trok op 6 januari 1807 Breslau binnen en veroverde meerdere vestingen.

Jérôme sloot in augustus 1807 een nieuw huwelijk met Prinses Catharina van Württemberg (1783-1835), de dochter van Koning Frederik I van Württemberg. Enige maanden later kreeg hij in navolging van zijn broers Jozef - Koning van Napels - en Lodewijk - Koning van Holland - een troon. Napoleon benoemde hem op 1 december 1807 tot Koning van het nieuwe Koninkrijk Westfalen, dat was samengesteld uit onder meer het voormalige Hertogdom Brunswijk, Hessen-Kassel en delen van Hannover en Pruisen.

Frederik regeerde op neo-absolutistische wijze en maakte een einde aan de macht van de stenden. In zijn zomerresidentie te Ludwigsburg liet hij vele kamers in Empirestijl herinrichten. In 1800 bezette het Franse leger Württemberg en Frederik en Charlotte vluchtten naar Wenen. Het jaar daarop kwam hij overeen dat Frankrijk Montbéliard zou krijgen in ruil voor Ellwangen.

Op 25 februari 1803 werd hij Keurvorst van Württemberg. Dankzij de Reichsdeputationshauptschluss van dat jaar (waarin het aantal Duitse vorstendommen flink werd teruggebracht) en de Vrede van Presburg van 1805 wist hij zijn land danig uit te breiden.

Zijn nieuw verworven gebieden voegde hij samen in een staat met de naam Neuwürttemberg (Nieuw-Württemberg) die vanuit Ellwangen werd geregeerd. Dat land werd helaas meegesleept in de oorlogen van Napoleon en moest hem voorzien van hulptroepen. In oktober 1805 kwam Napoleon zelf naar Ludwigsburg om met de Keurvorst te onderhandelen. Frederik zou zich hierbij zeer zelfbewust hebben gedragen.

Op 1 januari 1806 werd Frederik Koning en op 12 juli werd hij lid van de Rijnbond. Zijn land werd weer flink uitgebreid en was nu bijna tweemaal zo groot als voor 1803. Württemberg was protestants maar omsloot ook grote katholieke regio's. Frederik streefde gelijke behandeling van de twee religies na.

Alle gebieden werden nu samengevoegd en het bestuur werd ingrijpend gewijzigd. Hij deed dit op op autoritaire wijze en zonder veel rekening te houden met de tradities van zijn nieuwe gebieden.

Aan de Russische veldtocht van 1812 namen 12.000 Württembergse soldaten deel, van wie er maar een paar honderd terugkeerden.

Maximiliaan Maria Michael Johan Baptist Frans de Paula Jozef Caspar Ignatius Nepomuk (Schwetzingen, 27 mei 1756 – Slot Nymphenburg, 13 oktober 1825) was van 1795 tot 1803 Hertog van Palts-Zweibrücken, van 1799 tot 1806 als Maximiliaan IV Jozef Keurvorst van Beieren en daarna tot zijn dood als Maximiliaan I Jozef Koning van Beieren.

Max Jozef stamde af, als zoon van Frederik Michael van Palts-Birkenfeld, van een zijtak van het Huis Wittelsbach en was oorspronkelijk geen troonopvolger.

Hij groeide op in Frankrijk, waar Maximiliaan - als kolonel, later als generaal-majoor in het leger diende.

In 1795 volgde hij zijn broer Karel II August echter op als Hertog van Palts-Zweibrücken.

Na de dood van Karel Theodoor werd hij ook Keurvorst van Beieren. Zijn Franse gezindheid bracht hem in napoleontische tijd gebiedsuitbreiding en bij zijn toetreden tot de Rijnbond de Koningstitel.

Het binnenlands bestuur liet hij reeds sinds 1799 over aan zijn eveneens Frans gezinde minister Maximilian von Montgelas.

Max schaarde zich in 1813 aan de zijde van Oostenrijk en trad in 1815 toe tot de Duitse Bond. In 1818 voerde hij een grondwet in. De Koning werd na zijn dood in 1825 opgevolgd door zijn zoon Lodewijk I.