De Huizen van Oranje en Nassau

Koninklijke Kunstenaars
Vlag BelgieVlag NederlandGouden KroonGouden KroonVlag LuxemburgVlag Duitsland
Bronvermelding

 Koninklijke Hobbie's 

Beatrix in Beeld

De Inzendingen

In het jaar 2013 werd Koningin Beatrix 75 jaar en zat zij 33 jaren op de troon. Tijd voor een wisseling van de wacht, zo besloot zij in overleg met haar oudste zoon, de Kroonprins der Nederlanden. Haar zoon Willem-Alexander volgde haar op 30 april van dat jaar op als Koning van ons land en zijn vrouw werd Koningin der Nederlanden. Ruim 123 jaar geleden stierf de laatste mannelijke telg uit het geslacht van Oranje-Nassau. Daarna regeerde, welliswaar als Regentes in 1890 voor haar dochter, Koningin Emma, totdat deze tot de troon werd geroepen. Voor het eerst sinds Koning Willem III als laatste mannelijke Vorst regeerde, was er weer een man op de troon.

Prinses Beatrix, zoals zij na 30 april 2013 heette, heeft met verve het Koningschap vervuld en daar een bepaalde glans en eigen invulling aan gegeven die niet meer van deze tijd is. In een TV-interview verklaarden de nieuwe Koning en Koningin dat de waarden van hun voorgangster voor een aanzienlijk deel zouden worden losgelaten opdat de afstand tussen de Koning, Koningin en het volk zou worden verkleind. Het ging hen meer om het werk dan hoe zij door mensen werden benaderd en aangesproken.

Teneinde toch de oud-Koningin te eren voor hetgeen zij in al die 33 zware en lange jaren heeft verricht en die veel van haar krachten hebben gevergd, heeft men - onder auspiciën van de NOS - een oproep gedaan aan ons volk de trots op en de aanhankelijkheid aan haar persoon te vereeuwigen. In het paleis Het Loo, oud woonverblijf van Prinses Wilhelmina en thans museum, werd daarom een tentoonstelling ingericht van de allerbeste creaties die ons volk heeft kunnen bedenken. Tientallen beelden, schilderijen en wat dies meer zij werden daar tesamen gebracht en onderstaand volgt een eenvoudige impressie van deze Inzendingen.


v.l.n.r. Charlene van der Eng, Wout de Zeeuw, Beatrix gemaakt met houtskool en Anouk Jonker.

Charlene van der Eng, Dit schilderij is gemaakt met krachtige sneden van paletmessen en er zijn geen kwasten bij gebruikt. Ik heb geprobeerd zowel de kracht als de zachte kant van onze Koningin te laten zien. Het portret is meer dan levensgroot wat haar prachtige uitstraling versterkt.

Anouk Jonker, GOLDEN Oil on Canvas. One night, shortly after reading about 'Beeld van Beatrix," I found a whole shoebox filled with original prints of the Royal Family. My family owned a Dutch newspaper many years ago, and it seemed that my mother had selectively saved many great pictures. They were fascinating to siphon through - the exposures were still scribbled on the back, and typewriter text messily stuck to the bottom. In the end, I chose an image of a young Beatrix that showed a charming smile and an easy presence.

Ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Koningin Beatrix in januari jl heeft de NOS een oproep gedaan een 'Beeld van Beatrix' in te sturen. De respons was overweldigend; meer dan 2200 mensen zonden een kunstwerk in. De tentoonstelling toont een selectie van de 68 mooiste of meest bijzondere werken die zijn geselecteerd door een vakkundige jury, bestaande uit ontwerper en kunstkenner Jan des Bouvrie, NOS-presentator en fotograaf Sacha de Boer en conservator van Paleis Het Loo Marieke Spliethoff.

Marieke Spliethoff, Is kunsthistorica en sinds 2002 aan Paleis Het Loo verbonden als conservator schilderijen, prenten en tekeningen. Zij is gespecialiseerd in portretkunst en stelde onder meer in 2009 de tentoonstelling Juliana in Beeld samen. Voor haar publicaties is zij onderscheiden met het erekruis in de huisorde van Oranje.

Sacha de Boer, werkte na haar studie communicatiewetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam als verslaggever/redacteur en nieuwslezer bij verschillende radio- en televisiestations. Begint in 1996 bij de NOS en is sinds 2003 de vaste presentator van het acht uur journaal. Sacha is ook bekend als fotograaf. Zij werkt in opdracht van verschillende tijdschriften en als freelancer voor het ANP. Ze doet veel portretfotografie, zowel in kleur als in zwart wit.

Jan des Bouvrie, ontpopte zich na de Rietveld Academie als een van de meest succesvolle en invloedrijke Nederlandse ontwerpers. Met wit en strakke vormen als handelsmerk richtet hij een eigen ontwerpstudio op. Zijn doel is daarbij altijd geweest: ontwerpen voor iedereen.

De werken zijn zeer uiteenlopend van vorm en materiaal; niet alleen schilderijen in olie- of acrylverf, tekeningen en foto’s, maar ook sculpturen in brons, klei of steen, mozaïeken van glas en bijzondere materialen als sloophout, koffiecupjes, eurocenten en postzegels. Bezoekers van de expositie kunnen hun stem uitbrengen voor het werk dat volgens hen de Publieksprijs verdient. Daarnaast worden zeven werken getoond van bekende kunstenaars als Andy Warhol en Ans Markus.

Gera Dauvillier, Koningin Beatrix, Olieverf op linnen maat 18 x 24. Naar een foto geschilderd. Richard Eek, Koningin Beatrix Geschilderd met Acrylverf. Schilderij gemaakt van Koningin Beatrix naar aanleiding van een foto in het Reformatorisch Dagblad van dinsdag 22 april 1997.

Alle ingezonden creaties zijn absoluut uniek in hun soort. Een diversiteit aan materialen werd door de kunstenaars gebruikt, waarbij niets werd geschuwd, van gips (Myrte van Dijk) tot een prachtig bronzen beeld (Okke Weerstand) via acrylverf (Kuin Hueff) op linnen tot een pentekening met Oostindische inkt. Het is verbazingwekkend hoe creatief mensen kunnen zijn als het gaat om iets waarvan het vervaardigen veel plezier en genoegen verschaft. Bovendien was het een onderwerp waarop duizenden liefhebbers die de schone kunst van creatief denken en zijn zo waarderen, spontaan reageerden. Kwaliteit en vakmanschap, door simpele mensen tot stand gebracht op een niveau dat alleen maar bewondering doet afdwingen.

Onder v.l.n.r.

Myrthe van Dijk,Gips in een hardstenen sokkel. Na een realistisch portret wilde ik een beeld waarin de Koningin herkenbaar is en met strakke oppervlakken en grove structuren van het materiaal (gips). Soms heeft het leven duidelijke lijnen, maar ook diepe groeven en ook dat heeft de Koningin moeten ervaren. In brons wil ik de oppervlakken polijsten waardoor de tegenstellingen nog duidelijker worden.

Kuin Heuff, Acrylverf op gesneden papier. Ik schilder portretten met acrylverf op papier die ik daarna versnijd tot een kantachtige structuur. Een opengewerkt schilderij van papier, het blijft één geheel en wordt zo in een lijst of op de wand geplaatst.

Okke Weerstand,Beatrix, waardig Vorstin. Onze koningin heeft een heel markant hoofd en straalt van nature waardigheid uit. Mede hierom heb ik haar gemaakt zonder hoed, kroontje of versierselen, gewoon zoals ze is: koninklijk, waardig. Ik heb de buste op een hardstenen sokkel geplaatst. Het geheel is 180cm hoog. Ik vindt namelijk dat de uitstraling het meest tot zijn recht komt als de buste recht in de ogen, of van iets lager, bekeken wordt.

Acrylverf of polymeerverf is een sneldrogende verf die bestaat uit een kleurend pigment met een bindmiddel van kunststof polymeerhars uit de acrylgroep.copolymere) laag. De bindmiddellaag is na droging transparant en toont dan de natuurlijke pigmentkleur. Acrylverf kan worden verdund met water of tolueen, en is na droging watervast. Het drogingsproces is onomkeerbaar. Tijdens het drogen wordt de kleur van acrylverf iets bereiken is het daarom nodig een vulmiddel te gebruiken. Zowel de verkleuring als het krimpen komt bij olieverf niet voor. De samenstelling van acrylverf is vrij complex.

Meestal wordt een mengsel gebruikt van twee polymere bindmiddelen, een zacht als hoofdbindmiddel, de ander harder (de laatste 20% van de "natte" massa inclusief het water); een dispergant vloeimiddel zoals Tamol 731 (25% van de natte massa); een verdikker en een pigmentbevochtiger zoals Triton CF-10. Het vloeimiddel moet mede voorkomen dat het bindmiddel als een lijm aan de kwast gaat plakken. Goedkopere acrylverfsoorten hebben vaak maar één bindmiddel, zodat de verflaag na droging te zacht of te hard wordt.

Voor acrylverf is in de loop der jaren een groot aantal speciale schildersmedia ontwikkeld. Die bestaan uit een — of een combinatie — van de polymere bindmiddelen, puur of aangevuld met verdikkingsmiddelen en/of vulmiddelen. Deze media maken allerlei glaceer- en impastotechnieken mogelijk, mede doordat ze de verhouding tussen de componenten wijzigen. Door de media toe te voegen aan aquarelverf of inkten verkrijgen deze de eigenschappen van acrylverf. De beperkingen in pigmentkeuze bij normale acrylverf kunnen hierdoor omzeild worden.


Adth van Ooyen. Zonder titel, munt ontwerp print op papier. Pentekening in inkt als techniek toegepast in mu nt ontwerp

Het pentekenen bestaat al duizenden jaren. In de tijd van Egyptenaren, Grieken en Romeinen zijn oude geschriften gevonden waarin geschreven en getekend werd met riethalmen en later bronzen pennen, samen met zelfvervaardigde inkt. Later werd pentekenen vooral gedaan door monniken. Zij gingen de pen en inkt gebruiken om met de hand geschreven boeken te illustreren. Er werd gewerkt met, voor zover na te gaan, twee verschillende inktsoorten. De ene, gemaakt van ijzerzout en galnoten, werd in de loop der tijd bruin.

De andere formule was koolstof (lampzwart) in een mengsel van Arabische gom en water. Nu wordt er veelal Oost-Indische of synthetische inkt gebruikt. De techniek van het pentekenen werd vroeger gebruikt als het optekenen van enkele lijnen om zo later de vorm of compositie te kunnen gebruiken in een schilderij of als aantekening of illustratie in een boek. In vele oude boeken komen deze pentekeningen nog voor.

Carina van Wagenaar, Koningin der Nederlanden. Icoon der Nederlanden. Textiel, Plastiek Miniatuur van Beatrix in haar officiële staatskledij. Achterliggende gedachte: de Koningin is een icoon.

Vincent van Oss, - Zonder titel -, acrylverf en potlood op linnen. Het beeld vervaagt.

Marleen Flentrop, - Koningin, moeder en oma - keramiek met acrylverf en veertjes rouw met een krachtige en gevoelige uitstraling, met beide benen stevig op de grond.

Het Pentekenen werd in vroegere tijden duidelijk gezien als een middel om te schetsen, en zo maakten kunstenaars als Leonardo Da Vinci, Antoon van Dyck, Peter Paul Rubens en Rembrandt van Rijn veel gebruik van deze techniek. In de negentiende eeuw kon je de pentekeningen niet meer wegdenken in boeken en tijdschriften en zo veroverde deze techniek de gehele wereld. Tegenwoordig is de techniek uitgebreid naar een volwaardige/volwassen kunstvorm en ook in de illustratiewereld wordt er veel gebruik van gemaakt.

Deze techniek wordt nog wel eens gezien als een hulpmiddel voor andere technieken. In rechtbanken (tot heden) wordt er nog veelvuldig van pentekeningen gebruikgemaakt en moderne kunstenaars blijven het als een eenvoudig en goedkoop middel zien om beelden vast te leggen. Complete tekeningen worden gemaakt op grote vellen papier en er zijn pentekeningen bekend die een oppervlakte bestrijken van 80 bij 60 cm. Ook wordt de pen-en-inkt-techniek in verschillende combinaties gebruikt met diverse materialen.

Vincent Jonker-Geels, Koninklijke Oma Olieverf op linnen, materie schilderij met geëmailleerd koper, jutten en ander collage materiaal. Een andere Koningin Beatrix dan dat we gewend zijn, maar zeker zo belangrijk. Een prachtige oma die blij en trots is op haar kleinkinderen, hier met de meisjes van Prins Friso en Prinses Mabel, ik denk dat de foto van een jaar of 7 geleden is. Een lachende Koningin Beatrix met naast haar het oudste prinsesje en heerlijk in haar armen ligt de jongste veilig en wel. Jutte en koper is gebruikt en zorgt voor een bijzondere uitstraling. Blauw en rood zijn hier belangrijke kleuren. Het was een feestje het te mogen maken.

Ton Hermes, - Apeldoorn 2009 -  Pasteltekening op papier. Gemaakt n.a.v. het incident op Koninginnedag 2009. Emotie op gezicht Beatrix trof mij zeer.

Ester Rademaker, - 75 jaar Beatrix - Acrylverf op doek. In het kader van de uitdaging, heb ik een portret gemaakt waarin Koningin Beatrix wordt weergegeven door de jaren heen. Van de jonge Prinses Beatrix tot de 75-jarige Koningin der Nederlanden. Dit heb ik gedaan door het portret op te delen in een kwadrant, elke leeftijd weergegeven in een andere passende kleur. De kaart van Nederland is een subtiele rode draad door het portret. De inzending is gesloten. De jury, bestaande uit Sacha de Boer, Jan des Bouvrie en Marieke Spliethoff, heeft de selectie van kunstwerken gemaakt die een plek krijgen op de tentoonstelling in Paleis het Loo. Vanaf 31 januari 2013 kunt u daar zien welke beelden van Beatrix zijn uitgekozen.