De Huizen van Oranje en Nassau

 Het Koninklijk Huis 

Prinses Beatrix

Beatrix Wilhelmina Armgard (Baarn, 31 januari 1938), Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-
Biesterfeld, is sinds 30 april 1980 regerend Koningin der Nederlanden. Beatrix werd geboren als oudste kind van prinses Juliana en prins Bernhard. De naam Beatrix betekent zij die gelukkig maakt. Prins Bernhard zei bij de aangifte, dat hij hoopte dat die naam een voorteken zou zijn. Hij zei verder dat de klemtoon eigenlijk op de a hoort te liggen, maar dat hij had besloten de klemtoon, in overeenstemming met het gebruik, op de 'e' te leggen.

Beatrix kreeg later drie zusters: Irene (1939), Margriet (1943) en Christina (1947).Tweeënhalf jaar na haar geboorte vielen op 10 mei 1940 de Duitsers Nederland binnen en werd het land betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. Samen met haar moeder Juliana en zusje Irene vertrok Beatrix via Engeland naar Canada, waar zij gedurende de Tweede Wereldoorlog zou wonen. Haar vader, prins Bernhard, verbleef het grootste deel van de oorlog in Londen, bij koningin Wilhelmina. In de zomer van 1945 keerde het gezin, uitgebreid met Margriet, die in 1943 tijdens de ballingschap in Canada was geboren, terug naar Nederland en nam zijn intrek op Paleis Soestdijk bij Baarn.

De Prinses is net als haar zussen "scout" geweest: zij was kabouter en later waterpadvindster.Eind jaren veertig bezocht de prinses als basisschool de voor die tijd nogal vooruitstrevende Werkplaats Kindergemeenschap van Kees Boeke in Bilthoven. Beatrix volgde middelbaar onderwijs aan het Incrementum, een speciaal - voor haar en haar zus Irene - opgezette afdeling van het Baarnsch Lyceum. Tijdens haar middelbare-schooltijd kwam het tot spanningen in het huwelijk van haar ouders, hetgeen uitmondde in de Greet Hofmans-affaire. Een week na haar achttiende verjaardag, op 7 februari 1956, werd Beatrix als 'vermoedelijke erfgename van de kroon' geïnstalleerd als lid van de Raad van State, het hoogste adviescollege van de regering.

In juni van hetzelfde jaar behaalde zij haar gymnasiumdiploma aan het Incrementum. Vervolgens vertrok Beatrix naar Leiden, waar ze aan het Rapenburg ging wonen en aan de Rijksuniversiteit Leiden rechten, sociologie en geschiedenis ging studeren. Op 7 juli 1961 slaagde zij voor het doctoraalexamen (vrije studierichting). Eveneens in 1961 was Beatrix initiatiefneemster en later voorzitter van de Europese Werkgroep die Europese jongeren opriep zich in te zetten voor een verenigd Europa. In de jaren daarna nam ze tal van representatieve verplichtingen op zich en ondernam een aantal reizen, onder meer naar de Nederlandse Antillen, Suriname en de Verenigde Staten. In 1959 kocht zij kasteel Drakenstein ('Drakensteyn'), in de bossen van Lage Vuursche, waar zij in 1963 ging wonen.

Prins Claus in 1978

Klaus-Georg Wilhelm Otto Friedrich Gerd von Amsberg, vanaf 16 februari 1966 Claus George Willem Otto Frederik Geert (Claus) van Amsberg (Hitzacker, 6 september 1926 – Amsterdam, 6 oktober 2002) was de prins-gemaal van koningin Beatrix der Nederlanden. Hij werd na zijn huwelijk officieel genoemd Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Claus der Nederlanden, Jonkheer van Amsberg, of kortweg Prins Claus. De jeugd van Claus werd gekenmerkt door door moeilijke periode (het interbellum) - een periode tussen twee Wereldoorlogen in - waarin Duitsland twee werd vernederd.

Bij de eerste oorlog was dat het Verdrag van Versailles in 1919 en de tweede oorlog was de teloorgang nog nimmer zo groot geweest. Het land werd verdeeld en kwam onder curatele van de Geallieerde Mogendheden. Van 1933 tot 1936 zat hij op de Lagere School van Bad Doberan in Mecklenburg. De gevoelige jongman kon daar moeilijk aarden. Hij was de vrijheid en de ruimte van Afrika gewend. Daardoor werd Claus verteerd door heimwee. Die werd zo groot dat besloten werd om Claus in 1936 terug te sturen naar Lusotho. Daar kwam hij op een kostschool terecht en in de vakantie's verbleef Claus bij zijn ouders. Aan die tijd heeft goede herinneringen en het primitieve leven beviel daar uitstekend.

In het geboorte jaar van Prinses Beatrix (1938) keerde de jongeman - inmiddels was hij 12 jaren oud - terug naar Duitsland. Inmiddels van het Nazisme al sterk in opkomst en Claus werd verplicht de middelbare school-opleiding aan de Baltenschule van het Internaat Dünenschloss in Misdroy, gelegen aan de Oostzee in Pommeren, te volgen. Daarnaast volgde hij een Gymnasium-opleiding aan hetzelfde Internaat met de vakken Aardrijkskunde, Geschiedenis, wiskunde, Biologie, Duits, Engels, Frans, Grieks, Latijn alsmede Kunstgeschiedenis, Muziek en Russisch. Al met al een heel druk baasje, die jongeman Von Amsberg. Tijdens haar studententijd werd gesuggereerd dat Beatrix zich zou gaan verloven met Bob Steensma, een studievriend.

Op 1 mei 1965 werd ze echter bij Drakensteyn hand-in-hand gefotografeerd met een onbekende man die Claus von Amsberg bleek te heten. Er ontstond grote commotie toen bleek dat deze Claus von Amsberg een Duitser was en lid was geweest van de Hitlerjugend. Een commissie onder leiding van dr. L. de Jong van het toenmalige Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie onderzocht in opdracht van de regering het oorlogsverleden van Claus. De uitkomsten van het onderzoek werden als niet belastend beoordeeld (ieder Duits jongetje was verplicht lid van de Hitlerjugend) en op 28 juni 1965, werd door Koningin Juliana de verloving bekend gemaakt.

'Bewust'gefotografeerd in bossen Draekensteyn.

Ondanks de voor het Koningshuis positieve uitkomsten van het regeringsonderzoek bleef een deel van de samenleving verdeeld ten aanzien van de verloving van Beatrix met een Duitser, relatief kort na de Tweede Wereldoorlog.

Toen bekend werd dat het huwelijk zou plaatsvinden in Amsterdam, vonden sommigen dit een belediging aan het adres van de Nederlandse Joden die in groten getale, in het bijzonder vanuit Amsterdam, tijdens de oorlog naar Duitse concentratiekampen waren gedeporteerd.

Beatrix en Claus, zich bewust van de heersende sentimenten, besloten daarop hun voorgenomen huwelijk in Baarn te laten plaatsvinden.

De regering wilde van deze plannen echter niets weten en gelastte het huwelijk in Amsterdam te laten doorgaan.

Op 10 maart 1966 vond het burgerlijke huwelijk in het stadhuis van Amsterdam plaats en op dezelfde dag werd het huwelijk kerkelijk ingezegend in de Westerkerk.

Tijdens de rijtoer met de Gouden Koets werd een rookbom tot ontploffing gebracht als protest tegen het huwelijk.

Door haar afstamming van Sophia, Keurvorstin van Hannover, kan de Koningin theoretisch de Britse nationaliteit claimen, gebaseerd op de Act for the Naturalization of the Most Excellent Princess Sophia, Electress and Duchess Dowager of Hanover, and the Issue of her Body of 1705. Volgens deze Britse wet, zijn alle nakomelingen van Prinses Sophia automatisch Britse onderdanen, mits zij nooit Rooms-katholiek zijn geweest. Deze wet werd vervangen in 1948 en is niet langer van kracht: Beatrix is echter geboren in 1938. De Koningin heeft deze claim nooit doen gelden. Het gezinsleven speelde zich in eerste instantie af op kasteel Drakensteyn. Vanaf de jaren 70 van de vorige eeuw begon Beatrix zich intensiever voor te bereiden op haar toekomstige functie als Koningin. Samen met Prins Claus maakte zij vele buitenlandse reizen waaronder een controversiële reis naar de Sovjet-Unie.

In rechtse kringen werd gesuggereerd dat het Kroonprinselijke paar linkse sympathieën zou hebben, mede gevoed door de grote belangstelling van het paar voor ontwikkelingssamenwerking en voor allerlei vormen van (progressieve) kunstuitingen. In 1976 werd de reputatie van het Koninklijke huis geschaad toen bleek dat Prins Bernhard mogelijk steekpenningen zou hebben aangenomen, uitmondend in de Lockheed-affaire. Na de Lockheed-affaire begonnen Beatrix en Claus zich te verdiepen in de Koninklijke hofhouding en maakten ze plannen voor een modernisering hiervan. Daarnaast verzamelden ze verschillende adviseurs om zich heen om hen voor te bereiden op het Koningschap van de Prinses.

Op 31 januari 1980 maakte Koningin Juliana, tijdens een televisietoespraak, bekend dat zij op 30 april afstand van de troon wilde doen ten gunste van haar dochter Beatrix. In de ochtend van 30 april 1980, om 10:06, ondertekende Juliana in het Paleis op de Dam te Amsterdam, de akte van abdicatie en was Beatrix formeel Koningin. 's Middags werd zij in de Nieuwe Kerk, tijdens een plechtige zitting van de Staten-Generaal en in het bijzijn van vertegenwoordigers van Europese vorstenhuizen, ingehuldigd als Koningin der Nederlanden. Rond 1980 was er sprake van maatschappelijke onrust. De economische situatie was moeilijk en er heerste grote woningnood. In Amsterdam was een grote kraakbeweging actief die de 30e april uitriep tot actiedag onder het motto "geen woning, geen kroning". De feestelijke inhuldiging van Beatrix werd daarom overschaduwd door het kroningsoproer in de Amsterdamse binnenstad; krakers en de Mobiele Eenheid leverden ware veldslagen in de straten.

Huwelijk met Claus en de kinderen, de Balcon scène

Als nieuwe Koningin ging Beatrix voortvarend aan de slag. De al gemaakte plannen om het Nederlandse hof te moderniseren werden uitgevoerd. Verder verhuisde zij, samen met haar gezin, in 1981 naar Den Haag. Paleis Huis ten Bosch werd woonpaleis en paleis Noordeinde, gelegen in de Haagse binnenstad nabij het Binnenhof, werkpaleis. Ook werd het protocol aangescherpt en ontwikkelde Beatrix een eigen regeerstijl die als stijlvol, modern en zakelijk werd omschreven, passend bij de toenmalige tijdgeest. In relatief korte tijd wist Beatrix een behoorlijke mate van populariteit op te bouwen onder het Nederlandse volk. Succesvolle staatsbezoeken aan onder meer Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, droegen daar aan bij.

Ter gelegenheid van haar vijftigste verjaardag in 1988 werd op 29 april een televisieportret uitgezonden waar naast Beatrix zelf ook Prins Claus en haar drie zoons aan het woord kwamen. Het portret gaf een openhartig beeld van een hardwerkende Koningin en haar leven. Op Koninginnedag, een dag later, bracht Beatrix een verrassingsbezoek aan Amsterdam en bezocht de vrijmarkt. Op de vrijmarkt werd ze spontaan gekust door een Amsterdammer. Hierdoor ontstond het beeld van een populaire Koningin die ook in het weerbarstige Amsterdam respect genoot.

Beatrix kreeg steeds meer (politieke) ruimte om haar mening te ventileren en een eigen invulling te geven aan het Koningschap. Haar kersttoespraken, die een persoonlijk stempel dragen, en andere redes trokken veel aandacht. Historisch is haar Kerstrede van 1988. In de troonrede van dat jaar liet premier Lubbers haar zeggen, dat Nederland schoner was geworden, met name in het water en de lucht.

Met Kerstmis reageerde de Koningin zelf: "Onze wereld lijdt onder vervuiling en vergiftiging van lucht, bodem en water. Langzaam sterft de aarde." Voor haar inzet voor de eenheid van Europa kreeg zij in 1996 de prestigieuze Internationale Karelsprijs van de Duitse stad Aken. Haar belangstelling voor kunst blijft groot. Zo beeldhouwt ze en reikt ze jaarlijks zelf de koninklijke subsidies voor jonge kunstenaars uit. In 2000 richtte Beatrix als gastconservator een tentoonstelling in van moderne Nederlandse kunstenaars in het Stedelijk Museum te Amsterdam onder de titel "De voorstelling". Gedurende Beatrix' hele Koningschap heeft zij te maken gehad met een zieke echtgenoot.

Al eind jaren 70 bleken er eerste aanwijzingen te bestaan dat Prins Claus depressief was. Vanaf 1982 werd hij hier regelmatig voor behandeld in een Nederlandse en Zwitserse kliniek. Later werd bij Claus ook de diagnose Parkinson gesteld en kreeg hij kanker. Op 6 oktober 2002 overleed Prins Claus in het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam. Beatrix, zijn zonen en schoondochters zaten aan zijn sterfbed. Op 15 oktober 2002 werd Claus bijgezet in de Koninklijke Grafkelder van Oranje-Nassau van de Nieuwe Kerk te Delft. Maar het leven gaat verder, hoe emotioneel het soms ook mag zijn. Ondanks het grote verlies dat Beatrix in haar prive-leven had ondervonden, nam zij de draad van haar werkzaamheden snel op.

Immers, de politiek is snoei- en snoeihard. De een zijn dood is de ander zijn brood. Beslissingen dienden nu eenmaal op tijd te worden genomen en - helaas - is daar geen plaats voor trieste prive-omstandigheden. Koningin Beatrix heeft een drukke agenda. Enkele terugkerende taken zijn onder andere staatsbezoeken, kersttoespraak, onderhandelingen in verband met de vorming een nieuw kabinet, Prinsjesdag, werkbezoeken, openingen, uitreiken van prijzen et cetera. De Koningin vormt samen met de ministers de Nederlandse regering, maar is hier niet verantwoordelijk voor, dat zijn de ministers. Ze is wel betrokken bij de formatie van een nieuwe regering.

Ze spreekt iedere week met minister-president Jan Peter Balkenende over de politieke situatie en ook regelmatig met alle ministers. Ze ondertekent nieuwe wetten en beëdigt jaarlijks tientallen overheidsdienaren, ambassadeurs, ministers, burgemeesters Commissarissen van de Koningin. Ze doet veel dingen die niet voor iedereen zichtbaar zijn, is heel actief bij staatszaken, legt veel bezoeken af aan dorpen en steden, opent gebouwen, knipt linten door, doopt schepen en komt zelfs wel eens bij haar volk thuis op bezoek. Koningin Beatrix krijgt jaarlijks een uitkering van de staat, over 2008 was dit een bedrag van 4,2 miljoen euro. Naast de Vorstin krijgen ook Willem-Alexander en zijn echtgenote Máxima Zorreguieta een dergelijke, zij het fors lagere, uitkering. De totale kosten van het Koninklijk huis bedroegen over 2008 een bedrag van 113,9 miljoen euro. Een groot deel van deze kosten(ruim 35 miljoen euro) werd besteed aan het in stand houden van paleizen en andere gebouwen die ter beschikking staan van het Koningshuis.

Op 30 april 2005 vierde Beatrix haar 25-jarig regeringsjubileum met een bijeenkomst in de Ridderzaal te Den Haag waar naast de Koninklijke familie en de regering ook vrijwel alle parlementariërs en vertegenwoordigers van het Nederlandse volk aanwezig waren. 's Middags was er de gebruikelijke Koninginnedagviering, dit keer in Scheveningen, en 's avonds vond in een feesttent op het Haagse Malieveld een show plaats waarbij de Koninklijke familie opnieuw aanwezig was. Tijdens een televisie-interview, uitgezonden op de vooravond van het jubileum, had Beatrix gesproken over een sterk veranderde samenleving en over de eenzaamheid van het Koningschap. In het kader van haar regeringsjubileum bezocht Beatrix alle Nederlandse provincies, de Nederlandse Antillen en Aruba. Daarnaast kreeg Beatrix begin 2005 een eredoctoraat van de Universiteit Leiden vanwege de wijze waarop zij steeds het belang van vrijheid aan de orde heeft gesteld. In haar toespraak die Beatrix aansluitend hield, gaf zij aan zélf steeds meer eigen vrijheid te hebben gekregen buiten de ministeriële verantwoordelijkheid om.

In de pers werd, ter gelegenheid van het regeringsjubileum, Beatrix over het algemeen geroemd om haar professionele, zij het enigszins afstandelijke koningschap. Haar gesuggereerde bemoeizucht en invloed werden genuanceerd. Uit een opiniepeiling gehouden onder het Nederlandse volk bleek dat een meerderheid Beatrix en de monarchie als staatsvorm steunde.Op 31 januari 2008 werd Koningin Beatrix 70 jaar. Op 30 januari 2008 werd een televisiereportage met het portret van de Koningin: 'Veel besproken onbesproken, Koningin Beatrix 70 jaar' uitgezonden. 1 februari 2008 vond een viering in theater Carré plaats. Beatrix werd lange tijd geroemd voor het feit dat zij er in geslaagd was om de Nederlandse Koninklijke familie schandaal vrij te houden. Eind jaren 90 veranderde dit beeld. De publieke opinie begon zich af en toe tegen Beatrix te keren. In roddelbladen werd zij afgeschilderd als boze schoonmoeder" die niet zou willen dat - in het bijzonder haar zoon Willem-Alexander - ging trouwen met diegene die hij wilde.

Prins Willem-Alexander, Prins Friso en Prins Constantijn.

Willem Alexander zag het levenslicht op 27-04-1967 te Utrecht in het Academisch Medisch Centrum. Bij zijn geboorte was hij Kroonprins, Prins van Oranje, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Markies van Veere en Vlissingen, Graaf van Katzenelnbogen, Vianden, Dietz, Spiegelberg, Buren, Leerdam en Culemborg. Tevens Burggraaf van Antwerpen, Baron van Breda, Diest Lichtenvoorde. Loo, Geertruidenberg, Klundert, Zevenbergen, Hoge en Lage Zwaluwe, Naaldwijk, Polanen, Sint Maartensdijk, Soest, Baarn, Ter Eem, Willemstad, Steenbergen, Montfoort, St. Vith, Boetgenbach, Niervaart, Daasburg, Turnhout en Besancon alsmede Jonkheer van Amsberg.

Johan Friso Christiaan David van Oranje-Nassau, Graaf van Oranje-Nassau en Jonkheer van Amsberg, kwam ter wereld op 25-09-1968 in het Academisch Centrum te Utrecht. Hij was de tweede zoon van het Koninklijk echtpaar, Beatrix, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje, Prinses van Oranje-Nassau etc. en haar verstorven gemaal Prins Claus der Nederlanden, Jonkheer von Amsberg. De kleine Prins had belangrijke en beroemde peetouders. Onder anderen Koningin Juliana der Nederlanden, Kroonprins Harald van Noorwegen en Axel, Baron Von dem Busshe-Streithorst, een goede vriend van de helaas te vroeg overleden vader Prins Claus von Amsberg.

Constantijn Christof Frederik Aschwin, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer van Amsberg werd geboren op 11-10-1969 te Utrecht. Hij geldt als derde zoon van de huidige Vorstin Beatrix en de helaas veel te vroeg overleden Prins Claus von Amsberg, haar echtgenoot. In het jaar 1970 werd de jonge Prins gedoopt in de Domkerk te Utrecht, samen met zijn neefje Bernhard Jr, zoon van de zuster van de Vorstin, Prinses Margriet van Vollenhoven-van Oranje Nassau. Een van de peetvaders was Prins Aschwim van Lipper-Biesterfeld, de broer van Prins Bernhard. Bovendien kregen Koning Constantijn II van Griekenland en Prof. Max Kohnstamm deze eer toebedeeld.

Prinses Máxima en Kroonprins Willem-Alexander, Prinses Mabel en Prins Friso en Prinses Laurentien en Prins Constantijn.

Op 02-02-2002 gaven Kroonprins Willem-Alexander en Prinses Máxima elkaar het ja-woord. Vele burgers, boeren en buitenlui, zoals dat vroeger werd aangekondigd op de radio, waren naar de hoofdstad gekomen om de trouwpartij van de eeuw te zien en mee te maken.

Zij kregen drie kinderen:

Op 24-04-2004 traden Prins Johan Friso en Mabel Wisse Smit in het huwelijk. Het trouwen had nogal wat voeten in de aarde. Daarom kwam het 'verzwijgen' van info hun duur te staan. Er werd geen Wet door de regering ingediend. De consequentie was trouwen zonder toestemming van het kabinet en daardoor geen lid meer van het Koningshuis en tevens de titel verliezen van 'Prins der Nederlanden'.

Zij kregen twee kinderen:

Prins Constantijn leerde ook dochter Laurentien Brinkhorst kennen en daar zag hij wel wat in. Vlotte meid, welbespraakt en kien. Die vond hij wel leuk en interessant. Niet lang daarna kwam de verloving en maakte het paar bekend dat zij wensten te trouwen. Het huwelijk vond plaats op 17 mei 2001 in Den Haag. Twee dagen later werd het ingezegend door Drs. Carel ter Linden in de Grote of Sint Jacobskerk aldaar. Na hun trouwen verhuisde het echtpaar naar Londen (Engeland).

Zij kregen drie kinderen:

Beatrix had het grote geluk, dat bijna elke moeder wel kent, een gezin in met kinderen te hebben, die ook een plaats in de maatschappij moesten krijgen. Bij de een gaat dat wat langzamer dan bij de ander. Ook 'voor de troon wordt je niet ongestraft geboren', zo schreef een auteur als koptitel voor zijn boek over het geslacht Oranje-Nassau. Nu, blijkt dat een waarheid als een koe. De troon is onverbiddelijk, niet goed dan heb je pech, wel goed dan sta je ten dienste van het fenomeen 'de troon'. In 2006 werd bekend dat kasteel Drakensteyn verbouwd zou gaan worden en dat er veiligheidsvoorzieningen worden aangebracht, zoals het plaatsen van een hoog veiligheidshek, wat in het dorp niet erg populair is, en de bouw van een kleine kazerne voor de Marechaussee. Menigeen maakte hieruit dan ook op, dat de Koningin na haar troonsafstand zal terugkeren naar de Lage Vuursche. Of dat zou zal zijn, leert de tijd ons wel. De kans lijkt in elk geval zeer aanzienlijk te zijn.

Copyright: 2008 - 2024: All rights reserved. Development by Henri,
Webmaster De Huizen van Oranje en Nassau.