De Huizen van Oranje en Nassau

Familie van Vollenhoven
Vlag BelgieVlag NederlandGouden KroonGouden KroonVlag LuxemburgVlag Duitsland
Bronvermelding

 Het Koninklijk Huis 

De Koninklijke Hofhouding

De Dienst Koninklijk Huis

De Dienst Koninklijk Huis bestaat uit twee delen; het Civiele Huis en het Militaire Huis. Onder de eerste valt de hofhouding. De De hofhouding of het hof is het geheel van personen waarmee een hoge wereldlijke of geestelijke machthebber zich omringt.De hofhouding bestond in vroeger eeuwen niet alleen uit de huishouding van een vorst, maar vormde tevens het bestuurlijke en culturele centrum van een land en kon wel een paar duizend personen omvatten. In de huidige monarchieën bestaat nog steeds een hofhouding, zij het in sterk verkleinde en versoberde vorm.

Rond 1870 waren er nog zes grootmeesters aan het hof, zij het niet allemaal in actieve dienst. Na het overlijden van Koning Willem III in 1890 nam hun aantal langzaam af, totdat er één overbleef. De invulling van zijn taak wisselde nogal. Onder Koningin Juliana stond de grootmeester in de praktijk op vrijwel gelijke hoogte met de hoofden van de verschillende hofdepartementen. Na de reorganisatie van de hofhouding door Koningin Beatrix kreeg de grootmeester zijn huidige centrale, coördinerende rol, die vaak wordt vergeleken met die van een secretaris-generaal op een ministerie.

Ten dienste van de Nederlandse koning staan tegenwoordig ruim 800 mensen, van wie zo'n 350 in dienst van de koning zijn. Deze laatste groep vormt de koninklijke hofhouding. Onder de overigen zijn onder anderen de beveiligers van de marechaussee.Als daadwerkelijk lid van de hofhouding gelden alleen zij die op de zogeheten Hoflijst vermeld staan. Dit zijn ongeveer 40 personen, die ook wel worden aangeduid als de functionele hofhouding. Twee derde van hen ontvangt een salaris, de overigen vervullen hun functie honorair en ontvangen alleen een onkostenvergoeding. De drie hoogste functionarissen zijn de grootmeester, de grootmeesteres en de chef van het Militaire Huis. Zij en andere hoge leden van het hof voerden vroeger de titel grootofficier van het Koninklijk Huis.

Onder leiding van de eigenlijke hofhouding werken ruim 300 mensen hofpersoneel. Tenslotte is er nog de honoraire hofhouding, die bestaat uit circa 100 oud-leden van de hofhouding, die indien nodig kunnen worden ingeschakeld voor assistentie bij grote evenementen. De Dienst van het Koninklijk Huis werkt zeer nauw samen met de zogeheten bevriende diensten: het Kabinet van de Koning, de Rijksvoorlichtingsdienst en de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging.

In de Nederlandse Grondwet van 1848 werd in artikel 25 bepaald: "De Koning richt zijn Huis naar eigen goedvinden in". Bij de grondwetsherziening van 1983 werd deze tekst aangepast en nu luidt artikel 41: "De Koning richt, met inachtneming van het openbaar belang, zijn Huis in". Hierdoor is de Dienst van het Koninklijk Huis, voor zover nodig, onder de ministeriële verantwoordelijkheid gebracht.

De kosten van het Koninklijk Huis worden in Nederland door de staat gedragen. De totale kosten voor de hele Nederlandse monarchie werden voor 2015 begroot op meer dan 100 miljoen euro. Hiervan werd ruim 35 miljoen euro besteed aan het in stand houden van paleizen en andere gebouwen die ter beschikking staan van leden van het koningshuis.

Bij het aantreden van Koning Willem-Alexander en zijn echtgenote Koningin Máxima werden de volgende functie's te beschikking gesteld, zodat de Vorst conform art. 41 van de Grondwet zijn huis kon inrichten zoals hij dat wenste.

De volgende stafleden van de hofhouding stelden daarom hun functie ter beschikking:

Grootmeester;
Chef Militair Huis;
Algemeen secretaris;
Thesaurier;
Ceremoniemeester;
Hofmaarschalk;
Intendant;
Stalmeester;
Directeur Koninklijk Huisarchief;
Hoofd personeel en organisatie.

Zowel de hofhouding als de Dienst van het Koninklijk Huis staan onder leiding van de grootmeester. Dit is drs. Jan Versteegh m.i.v. 1 juli 2015. Hij heeft de dagelijkse leiding over de hoforganisatie en coördineert de voorbereiding en uitvoering van buitenlandse bezoeken, waaronder staatsbezoeken, alsmede van de andere grote evenementen aan het hof. Bovendien onderhoudt hij de contacten met de buitenlandse ambassadeurs en met de andere Europese hoven. Niet zelden was de grootmeester een voormalig diplomaat. Zijn plaatsvervanger binnen het hof is de chef van het Militaire Huis. Thans is de Dienst van het Koninklijk Huis de formele aanduiding van de hofhouding van de Koning of Koningin van Nederland. De Dienst telt zo'n 350 medewerkers, verdeeld over het civiele en hetmilitaire huis. Het is gebruikelijk dat bij het wisseling van Staatshoofd bepaalde leden van de Hofhouding van Dienst hun functie ter beschikking stellen.

De hofhouding heeft ongeveer veertig leden. Deze leden zijn verdeeld over het Civiele Huis en het Militaire Huis. De term 'Huis' komt uit Artikel 41 van de Grondwet. Daarin staat: "De Koning richt, met inachtneming van het openbaar belang, zijn Huis in". De leden van de hofhouding worden officieel bij Koninklijk Beschikking benoemd. Vaak krijgen de leden van de hofhouding die hun functie neerleggen een benoeming in de honoraire hofhouding. Zij zijn af en toe inzetbaar bij grote evenementen en bijzondere gebeurtenissen.

Vroeger was lid zijn van de hofhouding vooral een ere functie. Leden uit adellijke of gegoede families werden benoemd in functies, die vaak generaties in de familie bleven. Behalve de Koning hadden ook andere leden van het Koninklijk Huis vaak de beschikking over een eigen hofhouding. Onder Koning Willem II werd binnen de hofhouding het onderscheid tussen het Civiele Huis en Militaire Huis ingevoerd. Koning Willem III heeft dat onderscheid kort na zijn troonsbestijging in 1849 formeel bekrachtigd. Hij was ook de eerste Koning die in 1868 een Grootmeester benoemde.

Het civiele huis bestaat uit de volgende afdelingen:

De Secretariaten werken onder leiding van de Algemeen Secretaris voor de Koning, Koningin en de andere leden van het Koninklijk Huis.

De Algemeen Secretaris is de rechterhand van de Koning, behandelt al zijn administratieve zaken en is verantwoordelijk voor de contacten tussen het hof en de Rijksvoorlichtingsdienst. Onder leiding van de Algemeen Secretaris werken ook de particuliere secretaresse van de Koning en de particuliere secretarissen van enkele andere leden van het Koninklijk Huis. Het hof kreeg in 1995, via World Online, ook een internetverbinding.

De huidige Algemeen Secretaris is sinds juni 2014 Eric Verwaal. Verwaal was sinds 2011 plaatsvervangend algemeen secretaris. Hij volgde Jaap Leeuwenburg op die de functie vanaf 1 augustus 2009 bekleedde. Leeuwenburg was sinds 1995 particulier secretaris van toenmalig Prins Willem-Alexander.

Freek Manche is plaatsvervangend secretaris sinds 16 juni 2014. Kamerheren adviseren, begeleiden en vertegenwoordigen de Koning in hun ambtsgebied. De Koning heeft in bijna iedere provincie en in de drie grote steden de beschikking over een kamerheer. Alleen de provincie Zuid-Holland heeft geen kamerheer. De kamerheren van Rotterdam en Den Haag vervullen deze functie gezamenlijk. De functie is onbezoldigd. Kamerheren hebben veel kennis van hun regio en beschikken over een uitgebreid netwerk.

Kamerheren adviseren en ondersteunen de Hofhouding bij de voorbereiding en uitvoering van Koninklijke bezoeken aan hun regio, vertegenwoordigen de Koning bij regionale gebeurtenissen zoals bijvoorbeeld begrafenissen van vooraanstaande personen of bij 75-jarige huwelijken. Kamerheren worden ook betrokken bij grote evenementen en ontvangsten, zoals Koningsdag, Prinsjesdag, Nieuwjaarsrecepties en staatsbezoeken. Ook kunnen zij de Koning of leden van het Koninklijk Huis vergezellen bij streekbezoeken.

De Kamerheren per provincie:

  • Drenthe: Mas Boom (1 januari 2014)
  • Friesland: Geert Jan Douma (1 januari 2014)
  • Noord-Brabant: Paul Rüpp (1 januari 2013)
  • Utrecht: Joost van Lanschot (1 januari 2011)
  • Den Haag: jonkheer Jan Jaap de Graeff (1 januari 2011)
  • Noord-Holland: jonkheer Theo Röell (1 januari 2011)
  • Zeeland: Jack Asselbergs (1 maart 2009)
  • Limburg: Jan Schrijen (1 januari 2008)
  • Gelderland: Roelof Jozef de Wijkerslooth de Weerdesteyn (1 januari 2008)
  • Amsterdam: Ernst Veen (1 januari 2006)
  • Flevoland: Bart Fokkens (1 januari 2006)
  • Groningen: Jaap Wolters (1 januari 2006)
  • Overijssel: Egbert ten Cate (1997)
  • Zuid-Holland: Coen baron Schimmelpenninck van der Oije (1 januari 1994)
  • De Thesaurie onder leiding van de thesaurier m.i.v. 15 maart 2014 drs. E.A.J. (Edwin) Brouwers is verantwoordelijk voor de financiële en de salarisadministratie van de Dienst van het Koninklijk Huis, maar regelt tevens de particuliere financiële zaken van de Koninklijke Familie.Er werken ongeveer 10 personen.

    Het Bureau van de Ceremoniemeester coördineert de uitvoering van buitenlandse bezoeken, waaronder staatsbezoeken, van de grote evenementen aan het hof en bijzondere familiegebeurtenissen. De ceremoniemeester was Mr. Alle Dorhout. Hij volgde in 2014 Willem Cosijn op. Met ingang van 1 augustus 2017 is de heer drs. S.A. van der Burg (Simon) benoemd tot Ceremoniemeester van Zijne Majesteit de Koning. Momenteel is Simon vander Burg als Consul-Generaal voor Nederland in Ho Chi Minh Stad, Vietnam. Simon van der Burg volgt de heer drs. A.T.S. Dorhout op, die als Ambassadeur in Algemene Dienst terugkeert naar het ministerie van Buitenlandse Zaken. 

    ceremoniemeester
    Drs. E.A.J. Brouwers, drs Simon v.d. Burg, S. J. Klein Schiphorst, E. Dahmen, M. Walstijn, J. Leeuweburg en O van Dijk.

    Het Departement van de Hofmaarschalk staat onder leiding van de hofmaarschalk die verantwoordelijk is voor alle huishoudelijke aangelegenheden en de organisatie van de officiële ontvangsten aan het hof. Dit departement omvat ongeveer 65 personen, waaronder de kamenier, de kapster en de kleedster van de Koningin en Koning, de lakeien en ander huishoudelijk personeel. De huidige hofmaarschalk is Sjoert Klein Schiphorst, voorheen directeur van landgoed Duin en Kruidberg.

    De Intendance van de Koninklijke Paleizen is verantwoordelijk voor het beheer en het onderhoud van de koninklijke paleizen en privéwoningen, waaronder de inrichting van de gebouwen en de interne beveiliging. Hiervoor zijn zo'n 75 mensen in dienst, waaronder tuinlieden, opzichters en technisch personeel. De intendance zorgt er ook voor dat de koninklijke standaard gehesen wordt op het paleis waar de koning verblijft. De huidige intendant is sinds 2012 Ewoud Dahmen.

    Het Departement Informatie- en Communicatietechnologie verzorgt de digitale informatievoorziening en de informatie- en communicatie technologie voor de Koning zelf, de Dienst van het Koninklijk Huis, Kroondomein Het Loo en het Kabinet van de Koning. Het hoofd van het Departement ICT is de directeur ICT. De directeur ICT is de heer drs. E.IJ. (Erik) van de Poel m.i.v. 5 september 2107 . Erik van de Poel (11 augustus 1968) was sinds 2009 werkzaam als directeur ICT bij Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR).

    Hij studeerde onder andere Econometrie in Rotterdam en was na zijn studie jarenlang werkzaam in de IT-sector binnen diverse omgevingen. In 1992 trad hij in dienst van HISCOM en werkte daar als consultant, projectmanager en manager consultancy. Vanaf 2000 werkte hij als senior manager IT Systems Services bij Applied Biosysystems. Vanaf 2004 was hij werkzaam als CIO en manager IT bij DELA. Hij is eindverantwoordelijk voor de te leveren CT diensten en is tevens adviseur op het gebied van efficiënte bedrijfsvoering binnen de Dienst Koninklijk Huis.

    Kanselier Huisorden: Jaap Leeuwenburg is per 1 juli 2014 benoemd. Een parttime ere functie, die de aangelegenheden van de Huisorde van Oranje regelt. Leeuwenburg was tot 1 juni 2014 Algemeen Secretaris van de Koning en daarvoor van Koningin Beatrix.

    Kanselier Huisorden: Jaap Leeuwenburg is per 1 juli 2014 benoemd. Een parttime ere functie, die de aangelegenheden van de Huisorde van Oranje regelt. Leeuwenburg was tot 1 juni 2014 Algemeen Secretaris van de Koning en daarvoor van Koningin Beatrix.

    Nieuwe Functie's:

    Persoonlijk adviseur:Deze functie is nieuw aan het hof gekomen. Pien Zaaijer bekleedt deze fucntie sinds 2013. Dankzij haar brede maatschappelijke oriëntering helpt zij het Koningspaar bij het nemen van de juiste beslissingen. De adviseur bekijkt wie het paar zou moeten ontmoeten en beoordeelt de uitnodigingen.

    Persoonlijk assistente: Eveline van den Bent bekleedt deze functie sinds 30 april 2013. Zij assisteert het Koningspaar op diverse terreinen.

    Persoonlijk adviseur van de Koning: Olger van Dijk bekleedt deze functie sinds 1 juli 2013.

    Persoonlijk adviseur: Jan Snoek bekleedt deze functie sinds 1 oktober 2013. Naast zijn adviseurschap heeft speelt hij een belangrijke rol als tekst- en speech schrijver. De adviseur houdt zich ook bezig met het overzicht van activiteiten van leden van de koninklijke familie en met het opstellen van brieven van de Koning.

    Particulier Secretaris Máxima: Gabriella Sancisi bekleedt sinds 1 maart 2014 deze functie. De secretaris ondersteunt Koningin Máxima bij haar werkzaamheden in VN- en G20-verband en in Nederland voor onderwerpen die te maken hebben met financiële bewustwording, ondernemerschap en financiering.

    Stal Departement:

    Het Staldepartement onder leiding van de stalmeester verzorgt het vervoer van de leden van het Koninklijk Huis en de hofhouding. De functie van stalmeester werd 34 jaar lang, van 1946-1980 en wederom onder drie Koninginnen, vervuld door Freek Bischoff van Heemskerck. De huidige stalmeester is sinds 1996 de Kolonel der Marechaussee Bert Wassenaar. Het Departement heeft zo'n 50 medewerkers en bestaat uit de volgende afdelingen:

    De Afdeling Garage voor de ongeveer dertig hofauto's voor het vervoer van de leden van het Koninklijk Huis, gasten, hofhouding, paarden en bagage. Deze afdeling beschikt onder meer over de normale (geleasede) hofauto's, de koninklijke bus en de koninklijke trein. Het schip De Groene Draeck valt onder verantwoordelijkheid van de marine.

    De Afdeling Paarden en Rijtuigen voor de paarden en de koetsen die gebruikt worden voor ceremoniële en recreatieve doeleinden. Deze afdeling staat onder leiding van de koetsier-majoor. Bekende rijtuigen zijn de Gouden Koets, de Glazen Koets, de Crème Caleche en de zes Gala Berlines.

    Het Bureau Luchtvaartzaken voor de coördinatie van het luchttransport voor de leden van het Koninklijk Huis en de hofhouding. Daarvoor kunnen normale lijnvluchten, het regeringsvliegtuig en vliegtuigen en helikopters van de Koninklijke Luchtmacht worden ingezet.

    De Opperhoutvester, thans  Ir. A. (Arno) Willems staat aan het hoofd van de Koninklijke Houtvesterij Het Loo en is tevens de rentmeester van het
    Kroondomein Het Loo. De Koninklijke Houtvesterij telt zo'n 25 personen en is verantwoordelijk voor het beheer van het "Kroondomein 1959", het "Staatsdomein bij Het Loo" (voorheen "Kroondomein 1863") en het "Paleispark Het Loo". In alle drie gebieden heeft de Koning het jachtrecht.

    De Afdeling Personeelszaken. De leden van de hofhouding zijn arbeidsrechtelijk gezien in dienst van de koning en zijn dus geen rijksambtenaar. Zij worden op discrete wijze, via aanbevelingen, geworven en zijn vaak afkomstig uit andere overheidsdiensten, zoals ministeries, de krijgsmacht, of, voor de meer praktische functies, uit de hotellerie. Voor eventuele arbeidsconflicten is er een onafhankelijke raad van beroep.

    Het Koninklijk Huisarchief beheert de archieven van het Huis van Oranje-Nassau, alsmede de persoonlijke archieven, de bibliotheek, het fotoarchief en de kunstverzameling van de koninklijke familie. Deze collecties zijn, net als de kroonjuwelen en de Gouden Koets, in aparte stichtingen ondergebracht, onder voorzitterschap van de drager van de kroon. De huidige directeur van het Koninklijk Huisarchief is drs.P. Maarschalkerweerd.

    De Dienst Bewaken en Beveiligen (DBB) beveiligt onder anderen de leden van het Koninklijk Huis in binnen- en buitenland. Daarnaast draagt de Dienst ook zorg voor de beveiliging van politici en ambassadeurs.

    Het Kabinet der Koningin en Het Kabinet van de Koning zorgt voor de ambtelijke ondersteuning van de Koning bij de uitoefening van zijn staatsrechtelijke taken en fungeert als schakel tussen de Koning en de bewindspersonen.

    De communicatie over de leden van het Koninklijk Huis en de mediabegeleiding van publieke optredens van de leden in binnen- en buitenland worden verzorgd door de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD). De RVD behoort niet tot de hofhouding, maar is onderdeel van het ministerie van Algemene Zaken. De RVD verzorgt sinds 1965 de voorlichting over het Koninklijk Huis. De nadruk ligt daarbij op de communicatie over de werkzaamheden van Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima en Prinses Beatrix. De RVD verzorgt verder de woordvoering van de minister-president en het kabinet en de dienst is verantwoordelijk voor de voorlichting over het algemeen regeringsbeleid, de Minister-President en het ministerie van Algemene Zaken.

    Een hoofdstuk apart zijn de Hofdames onder leiding van de huidige Grootmeesteres van de Koningin, Bibi Barones van Zuylen van Nijevelt-den Beer Poortugael. De Grootmeesteres onderhoudt sociale contacten met vooraanstaande buitenlanders die in Nederland wonen. Dat zijn bijvoorbeeld hoofden van diplomatieke missies en leden van internationale organisaties, zoals het Internationaal Gerechtshof. Daarin vult zij de Grootmeester aan, die verantwoordelijk is voor de formele, inhoudelijke buitenlandse contacten van het staatshoofd. De hofdames zijn betrokken bij de voorbereiding van de evenementen van de Koning en de andere leden van het Koninklijk Huis. Hofdames adviseren en begeleiden hen bij deze evenementen, zij dragen zorg voor het soepel verlopen van het evenement. Zij werken daarbij nauw samen met de adjudanten van de Koning, die zich tijdens een evenement voornamelijk bezighouden met het protocol en de logistiek. De Koning kan de hofdames 'uitlenen' aan andere leden van het Koninklijk Huis.

    Daarnaast gebeurt het regelmatig dat een hofdame ondersteuning en begeleiding biedt aan een partner van een staatshoofd die een (staats)bezoek brengt aan ons land. In de negentiende eeuw waren de hofdames veelal van adel. Het waren vaak jonge, ongetrouwde dames die intern in het paleis woonden. Koningin Juliana schafte dat gebruik af. Sindsdien hebben de hofdames een zelfstandige maatschappelijke positie. Zij heeft de beschikking en over een sterk sociaal netwerk. De hofdames kunnen alleen hun onkosten declareren, zij ontvangen geen salaris.Tenslotte zijn er nog enkele specialistische adviseurs voor juridische, financiële zaken en losse adviseurs die al naar gelang behoefte worden geraadpleegd. Anders dan vroeger zijn er geen lijfarts ("geneesheer bij de hofhouding") en hofpredikant meer aan het hof verbonden. Wel had Koningin Juliana een vaste huisarts in Soest en had Prinses Beatrix die in Den Haag. Ook heeft zij nauwe banden met de dominees Nico en Carel ter Linden.

    De Koningin maakt werk van haar eigen hofhouding. Haar hofdames hebben een eigen chiffre met de letter M in plaats van de letter WA. Een chiffre is een referspeld met de initialen van de hofhouding waar ze bij horen. De chiffre met de letter M is uniek in Europa. Overal elders is er alleen een chiffre met de letters van het regerend staatshoofd. Geen van de partners van Europese Vorsten heeft een eigen speld. Koningin Emma zou de chiffre voor de hofdames hebben ingevoerd.

    Máxima heeft een particulier secretaris: Bahia Tahzib-Lie (sinds 2009)

    Het Militaire Huis

    Het Militaire Huis van de Koning is de verzamelnaam voor alle militaire medewerkers van de hofhouding en omvat de chef, adjudanten en ordonnansofficieren. Hoofd van het Militaire Huis is per 1 januari 2018 de Commandeur Ludger Brummelaar (54) benoemd tot Chef van het Militaire Huis. Per 27 november 2017 wordt de oud-chef Commandeur Brummelaar bevorderd tot Schout-bij-nacht. Sinds 1 januari 2009 is daarvoor beschikbaar de rang van Generaal-majoor of Schout-bij-nacht. Hij is onder meer verantwoordelijk voor het militaire ceremonieel aan het hof en het onderhouden van de niet-politieke contacten met het ministerie van Defensie. Als Adjudant -Generaal geeft de chef van het Militaire Huis formeel leiding aan acht adjudanten. Dit zijn militairen met de rang van Luitenant-Kolonel, die onder meer de openbare optredens van de leden van het Koninklijk Huis voorbereiden en de uitvoering van grote evenementen ondersteunen.

    Adjudanten bereiden, vaak samen met de particulier secretarissen en hofdames, de openbare optredens voor van de leden van het Koninklijk Huis en bieden ondersteuning bij grote evenementen.De adjudanten zijn afkomstig van de Koninklijke Marine, de Koninklijke Landmacht, de Koninklijke Luchtmacht of de Koninklijke Marechaussee. Zij hebben de rang van kapitein-luitenant-ter-zee of luitenant-kolonel. De krijgsmachtonderdelen lenen deze medewerkers voor drie jaar uit aan het Militaire Huis. Adjudanten worden benoemd bij Koninklijk Besluit. De Koning kan een adjudant na zijn vertrek benoemen tot adjudant in buitengewone dienst. Dat betekent dat hij of zij in bijzondere omstandigheden tijdelijk kan worden teruggeroepen.

    Adjudanten Koning:

    1.) Luitenant-kolonel, M.F. van Iddekinge EMSD, Koninklijke Luchtmacht, m.i.v. 31 maart 2014.
    2.) Luitenant-kolonel, Oomens, Staf Commando Landstrijdkrachten, m.i.v. 1 januari 2014.
    3.) Luitenant-kolonel, J.de Bruyn, Wapen der Marechausse, m.i.v. 1 juni 2014.
    4.) Luitenant-kolonel vlieger van de Koninklijke Luchtmacht S.S. Schoemaker EMSD, m.i.v. 1 decemeber 2015.
    5.) Kapitein-luitenant ter zee Logistieke Dienst A. Krishnadath EMSD, m.i.v. 13 juli 2015.
    6.) Luitenant-kolonel van het Regiment Geneeskundige Troepen H.C. Veenhuijzen, m.i.v. 13 juli 2015.
    7.) Luitenant-kolonel van de Verbindingsdienst J.P.G. Verhagen EMSD, m.i.v. 18 juli 2016.
    8.) Kapitein-luitenant ter zee van de Koninklijke Marine M. Mos EMSD, Defensie Helicopter Commando, m.i.v. 18 juli 2016
    .

    De Adjudant-generaal en de adjudanten dragen op de rechterschouder van hun uniform een goudkleurige nestel (gevlochten koorden). Op de revers zijn de letters WA van Willem-Alexander te zien, met een kroontje erboven. Adjudanten van de Koninklijke Marine dragen de letters WA op de schouder in plaats van op de revers. Adjudanten in buitengewone dienst dragen kleinere letters WA met een kleinere kroon. Adjudanten vervullen ook bereden diensten tijdens Prinsjesdag. Twee bereden adjudanten rijden dan achter de Gala Glasberline en twee bereden adjudanten rijden achter de Gouden Koets. De Adjudant-generaal rijdt midden achter de Gouden Koets.

    Koning Willem-Alexander benoemt een adjudant na zijn vertrek vaak tot adjudant in buitengewone dienst. Zelf stond Willem-Alexander sinds zijn 23ste in deze functie zijn moeder bij.

    In bijzondere omstandigheden kan hij of zij tijdelijk worden teruggeroepen om de Koning bij te staan of te vertegenwoordigen tijdens ceremoniële aangelegenheden.

    Henk Morsink, voormalige Chef van het Militaire Huis, was sinds 2013 benoemd tot Adjudant-generaal in buitengewone dienst.

    De Koning benoemde in mei 2013 zijn neef Prins Maurits tot adjudant in buitengewone dienst.


    Neef Prins Maurits, adjudant in Buitengewone Dienst van de Koning, werd tevens tot Luitenant -Kolonel der Marine bevorderd.

    De Luitenant-kolonel P.M.G. Lukken-Castelein werd per 31 maart 2014 tot adjudant in buitengewone dienst benoemd.

    De Luitenant-kolonel der Koninklijke Marechaussee A.J.M. Wertenbroek werd op 26 augustus 2014 Adjudant in buitengewone dienst.

    Persoonlijk assistente Prinses Beatrix: Titia Haverkamp-Begemann bekleedt deze functie sinds 1 december 2014.
    Zij assisteert Prinses Beatrix op diverse terreinen

    Financieel Raadsman Prinses Beatrix: J. Baars, sinds 2014.