Vorstelijke Verblijven

Paleis Noordeinde

Paleis Noordeinde is altijd het woonhuis geweest van de op dat moment regerende stadhouder of Vorst. De eerste bewoonster Louise de Coligny,
was de laatste echtgenote van Willem de Zwijger. In de 17e eeuw lieten Frederik Hendrik en Amalia van Solms in het Haagse Bos Paleis Huis ten Bosch
bouwen. Beide paleizen zijn tot aan het begin van de Franse overheersing gebruikt, maar vanaf de Franse overheersing tot aan de Tweede Wereldoorlog
werd alleen Paleis Noordeinde bewoond. Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde koningin Wilhelmina in Engeland en werd het Paleis licht beschadigd.

Wilhelmina heeft bij terugkomst in diverse villa's aan de Nieuwe Parklaan gewoond en ook Koningin Juliana heeft nooit van Paleis Noordeinde
gebruik gemaakt.Tot 1977 was Paleis Noordeinde het onderkomen voor het Institute of Social Studies; na een grootscheepse restauratie nam in 1984
Koningin Beatrix het Paleis als haar werkpaleis in gebruik. Links van Paleis Noordeinde, op nummer 66, het huis waar
Kroonprins Willem-Alexander woonde.

v.l.n.r. Het paleis Noordeinde, gang achter entree en voorkant cq. entree van Noordeinde

Het voorplein ligt aan het Noordeinde, de straat waarnaar het Paleis is vernoemd. Aan de straatzijde is het plein afgesloten met een hek, dat
tijdens de restauratie van het Paleis in de jaren ’70 van de 20e eeuw is gemaakt. Als voorbeeld diende het hek dat Koning-Stadhouder Willem III
hier in 1689 liet plaatsen. Het hek wordt bekroond met het Koninklijk wapen. Het hek wordt alleen geopend bij officiële gelegenheden, zoals bij
ontvangsten, Prinsjesdag en de overhandiging van geloofsbrieven door nieuw aangetreden ambassadeurs,alsmede bezoeken van Staatshoofden.

Prachtige vestibule en schitterende groene tafel met fraaie bos wilde bloemen.

De vestibule aan de voorzijde is ontstaan uit het oorspronkelijke voordeel van het in 1530 gebouwde huis. In deze ruimte bevindt zich de Koningstrap.
De trap leidt naar de ontvangruimten op de eerste etage. De wandtafel in de vestibule is afkomstig uit het bezit van Koning Willem II en Koningin
Anna Paulowna. De voor- en middenvestibule worden gescheiden door tussen deuren. De zeer kunstig ingelegde vloeren bestaan uit marmer
afkomstig uit Italie. De plafonds zijn uitgevoerd in kunstig stucwerk, waarbij het duidelijk wordt dat er een vakman aan het werk is geweest.
Dat komt des te meer tot uitdrukking boven de deuren.

De vestibule richting voorkant Paleis met schitterende driekleurige marmeren vloer en prachtige stijlvolle Koningstrap naar verdieping

Net zoals naast de ingang aan de voorzijde van het Paleis, heeft ook de achterzijde naast de vestibule een ontvangstkamer. De wanden van deze
kamer zijn bespannen met rode zijdedamast. In de vitrines staat porselein uitgestald. Aan de wanden hangen twee schilderijen, die belangrijke
gebeurtenissen uit het leven van Koningin Wilhelmina weergeven.

Ontvangstkamer achterzijde met prachtig porselein in de kleur roodvloerbedekking dito en fraai gestileerde muren en plafond


Ontvangstkamer met prachtige schouw en fraai servies

De Indische Zaal

De Indische Zaal in de richting van de hofvleugel van Paleis Noordeinde. Met name valt het houtsnijwerk van de wanden en het plafond op.
De zaal is 13,50 meter lang, 7,50 meter breed en 5 meter hoog. Tegen de achterwand staat het bronzen afgietsel van Nairita, de bewaker van
de zuidwestelijke hemel. Het oorspronkelijke (stenen) beeld is een onderdeel van het Prambanan-tempelcomplex op Midden-Java.

v.l.n.r. Het tapijt op de vloer is geknoopt door de vrouwen van Bali. Gouden en Zilveren voorwerpen veiligheidshalve achter glas sieren de kamer
en geven het een deftig aanzien.

Links: Het beeld van de bodhisattva Manjushri, rechts de oppergod Sjiva Mahadeva. In de hoek linksachter staat een van twee houten vitrines die
bij de oorspronkelijke inrichting van de zaal hoorden. Zij zijn net als de zaal zelf ontworpen door L.J.C. van Es. De vitrines bij de ramen zijn in de jaren
tachtig in de zaal geplaatst, na de restauratie van het paleis. In de vitrines zijn diverse huldeblijken uit Nederlands-Indië uitgestald.

Schitterende vitrines waarin de prachtige cadeaus zijn uit gestald die in de loop van de jaren uit vooral Indonesië zijn verkregen.
De vloer is in zogenaamd keperverband gelegd en de wanden zijn gestileerd door vaklieden die de houstijkunst goed meester waren.
De stoelen zijn bedekt met rood velours. De juwelen van houtsierkunst gemaakt door grootmeesters in het vak, bevinden zich
links en rechts achter op de foto rechstonder.

De achter vestibule is te bereiken via het achterplein. In de hal staan bustes van stadhouders. De trap leidt, evenals de Koningstrap,
naar de ontvangruimtes op de eerste etage.

Achter Vestibule met bruine deuren en zwart-wit marmeren vloer en prachtige koperen groen gekleurde kandelaars completeren het geheel.

De zanderige voet- en rijpaden die in de loop van de eeuwen waren ontstaan, zijn allang vervangen door asfalt- en stenen bestratingen.
Het geheel wordt zorgvuldig onderhouden (foto links en rechtsonder), waarbij forse kosten niet worden geschuwd. Het onderhoud van de
Paleizen - aan de Staat toebehorende - zijn slim verdeeld over diverse Ministeries, zodat een buitenstaander geen inzicht kan krijgen in het totaal.
Een bedrag dat in de tientallen miljoenen zal belopen. Niettegenstaande dit gegeven, kunnen we rustig vaststellen, dat de paleizen er schitterend
uitzien. Voor de bezoeker, ongeacht wie dan mag wezen, de leden van onze Regering, andere Staatshoofden en Ambassadeurs van de onderscheiden
landen die hier hun opwachting komen maken als het aanbieden van hun geloofsbrieven,is het paleis indrukwekkend te noemen.

v.l.n.r. Linkerachterzijde en rechterzijde van het Paleis

Via het achterplein heeft men toegang tot de achterzijde van het Paleis. Deze ingang wordt gebruikt bij ontvangsten. De Prinsessetuin, die zich bevindt
achter het hek, dateert uit de 17e eeuw en is in het begin van de 19e eeuw gericht in een Engelse landschapsstijl. De tuin is sinds april 1953 ten dele
open voor publiek. Er staan prachtige Seringen in, Roodbladige beuken, eiken en fraaie sparren. Het geurige parfum der bloemen streelt de neus
van de bezoeker. Ook dat is Oranje ten voeten uit.

v.l.n.r. De Prinsentuin, de nieuwe Regering na beëdiging op het bordes en muur van de Prinsentuin.

Het Koninklijk Huis Archief is een privé-organisatie die door Koningin Emma werd opgericht. Het doel van dit bedrijf is de Koninklijke Verzamelingen
onder gebracht in diverse Stichtingen die veelal worden beheerd door of de Prins van Oranje of de Koningin, te beren. Ook worden beheerd de
nalatenschappen qua boeken en andere be- en geschreven materiaal, afkomstig van bijna alle leden van de geslachten van Oranje en Nassau,
alsmede die van het geslacht van Oranje-Nassau.

v.l.n.r. Het Koninklijk Huis Archief (KHA) en Prinsjesdag en de Gouden Koets.

Zoals reeds werd vermeld, is Noordeinde het werkpaleis van de Vorst der Nederlanden. Praktisch alle officiële en ook zakelijke ontvangsten gebeuren
hier. Ook als er een regering demissionair is, wordt deze plek gebruikt voor het inwinnen van informatie bij de raadslieden van de Koning. Dat de heren
Ministers het niet altijd met elkaar eens zijn, mag blijken uit het feit dat er weer een regeringscrisis is geweest. Het is (was!) dan de taak van de Majesteit
om een informateur aan te wijzen die de gemoederen kan bedaren of de mogelijkheid voor een andere regering's samenstelling
- qua politieke partijen - onderzoekt en verslag doet.

Tegenwoordig maakt de Tweede kamer gebruik van haar bevoegdheid om zelf de informateur aan te wijzen. Wat slechts
voor de Majesteit overblijft, is het beëdiging van de nieuwe Leden van de Regering, in 2012 voor het eerst sinds het bestaan van dit gebruik,
werd dit in het openbaar verricht. Saillant detail was dat de RVD hier niet al te best mee is omgegaan, zoals te zien was op de televisie.