De Huizen van Oranje en Nassau

 Vorstelijke Verblijven  

Triomfator

In de decoratie van de Oranjezaal komen de militaire successen van de drie stadhouders ruim aan bod. Eigenlijk zijn de tientallen monumentale schilderijen in de ruim twintig meter hoge zaal te lezen als één groot stripverhaal. Een verhaal waarin wordt bezongen hoe de heldendaden van de stadhouders, alle drie Prinsen van Oranje, het land hebben gered van de ondergang. Door die militaire successen heeft het land zich ook kunnen ontwikkelen tot een economische grootmacht met een geweldige koopvaardijvloot. Naast die lofzang op de daden van de stadhouders vertellen de schilderijen ook een tweede verhaal: dat van geschiedenis van het Huis van Oranje-Nassau. De prinsen van Oranje hadden in de Republiek een dubbele positie. Als stadhouder, dus opperbevelhebber van leger en vloot, waren zij in dienst van de Staten-Generaal. Als Prins van Oranje, hoofd van het Huis van Oranje-Nassau, waren zij de hoogste edelen in het land. Bij het lezen van het geschilderde 'stripverhaal' in de Oranjezaal wordt die dualiteit je meteen duidelijk.

De oostwand verbeeldt Frederik Hendrik als Triomfator. © Staat der Nederlanden/Koninklijke Verzamelingen, Den Haag, foto: Margareta Svensson.

Gerard van Honthorst, Deel van de triomfstoet met Amalia en haar dochters als toeschouwers van de triomf en Jacob van Campen, als krijgsman die het water beheerst.

Gerard van Honthorst, Frederik Hendrik, standvastigheid, Jacob Jordaens, Frederik Hendrik als Triomfator en Jacob Jordaens, Allegorie op de tijd.

De Oranje Sael Westkant

Gouden tijden

(28) Christiaen van Couwenbergh, Heraut met zegeteken, medaillon en kartouche verwijzend naar de overwinning van Frederik Hendrik bij Breda (1637) en Gennep (1641). (29) Christiaen van Couwenbergh, Heraut met zegeteken, medaillon en kartouche verwijzend naar de overwinning van Frederik Hendrik bij Hulst (1645) en Sas van Gent (1644). © Staat der Nederlanden/Koninklijke Verzamelingen, Den Haag, foto: Margareta Svensson.

De westwand verwijst naar de komst van de gouden tijd die onder het stadhouderschap van Frederik Hendrik zou aanbreken. © Staat der Nederlanden/Koninklijke Verzamelingen, Den Haag, foto: Margareta Svensson.

De Westwand

Cesar van Everdingen, de vier Muzen, Cesar van Everdingen, Allegorie op de geboorte van Frederik Hendriken Jan Lievens, de vijf Muzen en Salomon de Bray, Deel van de triomfstoet met veroverde wapen, Theodoor van Thulden, de smidse van Vulcanus van Theodoor van Thulden.

Venus in de smidse van Vulcanus, Theodoor van Thulde, De opvoeding van Frederik Hendrik en Willeboirts Boschaerts, Frederik Hendrik en Maurits als veldheren.

Qua belangrijkheid als monument én als politieke boodschap is de Oranjezaal wellicht het best te vergelijken met het Stadhuis van Amsterdam, dat in dezelfde jaren werd gebouwd door Jacob van Campen. Het gebouw is nu beter bekend als het Paleis op de Dam. Wie dat ooit heeft bezocht weet dat de decoratie van de centrale Burgerzaal en de gangen eromheen één groot loflied zijn op de welvaart van de stad, teweeggebracht door het burgerlijk bestuur. In dat opzicht is het Stadhuis de tegenpool van de Oranjezaal, waar alle eer voor de welvaart van het land aan de Oranjes wordt toegeschreven.

Copyright: 2008 - 2024: All rights reserved. Development by Henri,
Webmaster De Huizen van Oranje en Nassau.