De Huizen van Oranje en Nassau

Chevalier de Brabandère, Myosotis: croquis de la vie bruxelloise, 1864.

Vervaardiger: Josse-Corneil-Eugène Schavye, Brussel (23,5 x 16 x 2,5 cm).

Een boek voor Koningin Sophie, gebonden in een elegante band. Haar gekroonde monogram S in het midden wordt omkranst door een lauriertak (symbool van wijsheid en glorie) en een klimoprank (gehechtheid).

Ook op de hoeken van de kaders is het monogram te zien.

Op de platten is een patroon van kleine bloemetjes gestempeld, wat een zeer fraai grafisch effect geeft. Het rode segrijnleer contrasteert mooi met de blauwgrijze zijde, waarmee de schutbladen zijn bekleed.

Het Nationaal geschenk aan Koningin Wilhelmina

Het Nationale Geschenk afkomstig van het Nederlandse Volk dat Koningin Wilhelmina kreeg bij haar huwelijk was in 1901 was dit gedenkalbum. Op die datum trouwde zij met - al vaker gememoreerd - met Prins Hendrik van het Duitse Huis Mecklenburg-Schwerin. Maar dat was niet alles. We hebben diep in onze beurs getast, zeker als het ging om Vorstin Wilhelmina. Tevens kreeg het paar een schitterende juwelenset.

Het gedenkalbum bevatte naast de handtekeningen van de talloze deelnemers aan het geschenk ook de pentekeningen van de aangeboden juwelen. De witte varkenlederen band is lang de rand voorzien van een bijzonder fraai aandoemde Goudstempeling die door een vakman was aangebracht. Uiterst precies heeft hij zijn kunde en kennis erop losgelaten en het resultaat was er dan ook naar.

Op de voorkant werd een kader aangebracht in geperst leder met ook Goudstempeling. In de hoeken bracht de kunstenaar een gekroond monogram 'W' aan. Centraal op deze voorkant staat het Koninklijke Wapen dat wederom omringd wordt door Goudbeleg, hetgeen dat Wapen er letterlijk uit doet springen.

De band werd voorzien van een tweetal vergulde sluitingen en ook is de snede verguld. De hoek- stukken werden voorzien van Ivoriet om een onzorgvuldige behandeling te voorkomen. Op die manier ging het gedenkalbum langer mee. Daardoor lijkt het boek nog in zo'n goede staat.

Genealogie Huis Oranje-Nassau en het Boek Ceasar

Binder: vermoedelijk J.V. van den Heuvel, Den Haag (32,5 x 27,5 x 1,5 cm). Op 11 juni 1858 werd, na vier jaar studie, in Zomerzorg te Leiden een afscheidsfeest georganiseerd voor de Prins van Oranje (1840-1879, oudste zoon van Koning Willem III) door het Leidse Studentencorps. Daarbij kreeg de Prins een gedenkalbum met handtekeningen, gestoken in een roodfluwelen band waarvan de hoeken zijn versierd met neogotische motieven in goudstempeling.

In het midden van het voorplat is een afbeelding van Minerva in goud gestempeld. Op het achterplat is dezelfde randversiering aangebracht, met in het midden een lege cartouche. De binder van het album is niet bekend, vermoedelijk was dit de hofboekbinder J.V. van den Heuvel. Hij verrichtte veel bindwerk voor de Leidse Universiteit en de daarmee verbonden instellingen. De band is zeer gaaf bewaard gebleven.

Boek omslag Ceasar

Deze boekomslag werd door de Prins Willem I 'de Zwijger' van Oranje gebruikt om zijn boeken mee te versieren. Kenmerkend voor dit ontwerp is het in het oog springend Wapen van de Prins. Om de tekening van het Wapen hangt de ketting van het Gulden Vlies. In deze wereldberoemde en zeer selectieve Orde was hij door Karel de V, vader van de Spaanse Koning Filips II, benoemd. Een prachtig donkerblauwe rand aangezet met Goudblad geeft de voorkant het cachet dat nodig was. De kaft is van - voor die tijd - kwalitatief hoogstaand leder. De ronde rug geeft aan dat het boek dat daarin is verwerkt, gebonden was. Een methode die tegenwoordig praktisch niet meer wordt gebruikt.

Al was het maar om het kostenaspect. Veel van deze omslagen zijn niet bewaard gebleven en die erover zijn, kun je de benaming uiterst zeldzaam mee geven. Dit kaft bevat een boek over Julius Caesar de Romeinse Heerser. Kennelijk is dit een herdruk van een al eerder verschenen boek over die beroemde veldheer. Misschien spraken de methoden van strijdtoepassing Willem I van Oranje wel aan. Net als zijn zoon Maurits, die overigens veel roem op het slagveld oogstte maar dat verpestte door de onthoofding van de Raadspersionaris van Holland, Johan van Oldenbarneveldt, en Frederik Hendrik. Na meer dan 400 jaar veelvuldig te zijn gebruik is dit boek nog in heel goede staat en dus kostbaar!

Catalogus van de Oranje-Nassau tentoonstelling, 1898.

Ontwerp en vervaardiger: Carel Adolph Lion Cachet (22,5 x 18,5 x 2 cm).

Aan het eind van de negentiende eeuw kwam in heel Europa een kunststijl op die terug wilde grijpen op de vroegere ambachtelijke manier van werken en die experimenteerde met het gebruik van nieuwe technieken en materialen. In Nederland wordt deze stroming de Nieuwe Kunst genoemd. Ter gelegenheid van de inhuldiging van Koningin Wilhelmina werd in Amsterdam een tentoonstelling georganiseerd over het Huis Oranje-Nassau.

Koningin Wilhelmina en Koningin Emma kregen beiden een in perkament gebonden exemplaar, gemaakt door C.A. Lion Cachet. In de Koninklijke Verzamelingen is veel werk van hem te vinden. Dit is het exemplaar van Koningin Wilhelmina. In het midden van het voorplat ziet men haar monogram. Op de achterkant staat een oranjeboompje. Voor de decoratie gebruikte hij de Indonesische batiktechniek.

Bokaal aandenken ere-doctoraat Juliana.

Omdat zij privéonderwijs had genoten, kon Prinses Juliana ter afsluiting van haar studie rechten in Leiden geen doctoraal examen doen.

In plaats daarvan werd haar een eredoctoraat verleend met als herinneringscadeau deze glazen bokaal. met de inscriptie ' College van Curatoren Prinses Juliana'.

Het zou bepaald niet bij dit eredoctoraat blijven.

In haar leven kreeg zij er verscheidene. Velen ervan als dank voor de inzet die Koning Juliana in haar leven had gepleegd. De bokaal werd ontworpen door de bekende architect en ontwerper H.P. Berlage die ook de bekende Beurs van Berlage in Amsterdam ontwierp.

Koningin Emma, Koningin der weldadigheid

Vervaardigd door N. van Harpen, Koningin Emma, koningin der weldadigheid, 1904.

Ontwerp: Théo Neuhuys (25 x 20 x 1,5 cm)

De opbrengst van dit boekje kwam ten goede aan het Emmafonds, dat het verblijf van tbc-patiënten mogelijk maakte in het Oranje Nassau Oord bij Renkum. Koningin Emma had dat landgoed in 1898 geschonken om er een sanatorium van te maken. Zij kreeg zelf dit exemplaar, in een bijzondere band van Théo Neuhuys.

Deze band toont een aantal kenmerken van de Nieuwe Kunst: het combineren van meerdere materialen (kalfsleer en perkament), het experimenteren met nieuwe technieken (batik op perkament), het tonen van de bindtechniek (de verbinding van leer en perkament met stevig garen in een grote kruissteek), de decoratie met gestileerde motieven uit de natuur (bladeren en vlinders). Het geheel is op diverse plaatsen met goud bestempeld.

Vervaardiger: Barthélemy-Léopold Deflinne, Doornik (31,5 x 21,5 x 4 cm).

In 1829 maakte Koning Willem I een rondreis door het zuidelijke deel van het Koninkrijk (het huidige België). Op 12 juni was hij in Doornik. Daar bezocht hij het atelier van de boekbinder B.L. Deflinne. Met dit geschenk toonde de boekbinder zijn vakmanschap.

Op de blauwe Marokijnen ondergrond zijn in goud- en blindstempeling kaders en hoekornamenten aangebracht. De decoratie is verlevendigd met een kleurmozaïek van kleine stukjes leer. Op enkele plaatsen ziet men het gekroonde monogram W. Op het voorplat staat de tekst 'Hommage au Roi', op de achterzijde de datum 'le 12 juin 1829'. Het ging de boekbinder uitsluitend om de boekband. De inhoud van het boek bestaat slechts uit blanco pagina's en vormt zodoende wel een heel groot contrast met het uiterlijk.

Foto album Koningin Anna Paulowna

Vervaardiger: Maison Alphonse Giroux,Parijs (32,2 x 27,3 x 7 cm).

In 1861 kreeg Koningin Anna Paulowna (1795-1865) van leden van de hofhouding een kostbaar uitgevoerd fotoalbum ter gelegenheid van haar vijfenveertigjarig verblijf in Nederland. De band is bekleed met rood leer en in het beslag zijn heliotropen verwerkt. De snede is blauw en bespikkeld met gouden sterren.

Het album bevat fotoportretjes van Russische familieleden. Met deze inhoud en de gekroonde A op het voorplaat, is dit album een van de oudste persoonlijke Fotoalbums in de Koninklijke Verzamelingen.

Fotoalbum van Koningin Wilhelmina, ca. 1895.

Vervaardiger onbekend (39,0 x 18,5 x 7,5 cm).

Een westerse vrouw met waaier en in kimono siert deze band uit het eind van de negentiende eeuw; een typisch voorbeeld van japonisme in de kunstnijverheid.

Het materiaal van de band is gepolychromeerd geitenleer. Op de achtergrond, blind ingeperst en verguld, zijn met pen vlinders en bloemen getekend. De sluiting is van brons. In dit album verzamelde Koningin Wilhelmina negenentwintig foto's, afkomstig van reizen met haar moeder door Duitsland en Zwitserland in de jaren 1893-1896. Ze schreef er met potlood de plaatsnamen bij.

Beschrijving van Nederlandse vogels, 1911.

Vervaardiger: Bernard Willem Wierink (25,5 x 18,5 x 1,5 cm).

In 1911 kregen Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik een grote stereokijker van de Vereeniging tot Behoud van Natuur- monumenten, samen met een serie stereofoto's van Nederlandse vogels op glas. Daarbij zat dit boekje, waarin de vogels op de foto's beschreven worden. De band is van kalfsleer. Daarop is met diverse sjabloontechnieken een versiering aangebracht. De titel, de achtergrond van de afbeelding met drie vogels en de omlijsting in lijnen en punten is met goud gestempeld.

Catalogus van de tentoonstelling De Vrouw, 1913.

Ontwerp: Wilhelmina Drupsteen (20 x 15 x 4 cm).

In 1913 werd herdacht dat de Nederlandse onafhankelijkheid honderd jaar eerder was hersteld. Hieraan werd ruim aandacht besteed, o.a. door een groots opgezette tentoonstelling die de positie van de vrouw in de afgelopen eeuw belichtte. Bij haar bezoek aan de expositie kreeg Koningin Wilhelmina dit boek aangeboden.

De afbeelding op de perkamenten band is gelijk aan het tentoonstellingsaffiche, aangebracht in een combinatie van batik en goudstempeling. Onderaan staan de wapens van Nederland en Amsterdam, waar de expositie werd gehouden.

Een Typografisch album Koningin Emma.

Het ontwerp is van P. J. Cuijpers en meet 50,5 x 38,5 x 7,5 cm. Het is een van de indrukwekkendste banden in de Koninklijke Verzamelingen van Joh. Enschede en Zonen te Haarlem. Dit vorstelijk uitgevoerde huldeblijk werd in 1884 aangeboden aan Koningin Emma. Proeven van lettergieterij alsmede die van oude en nieuwe Boekdrukkunst en Plaatdrukwerken die in de loop van de jaren door het bedrijf zijn gemaakt, vindt men hierin. De band is bekleed met Blauw kalfsleer en voorzien van de zinspreuk van Oranje-Nassau 'Je maintendrai' en het devies van het Geslacht van Waldeck-Pyrmont. Het Zilverbeslag op de hoeken aangebracht, bevat de edelstenen Amethisten en Topazen van diverse grootte.

Poëziealbum van Prinses Emma, 1874.

Vervaardiger onbekend (23 x 15 x 2 cm).

Het poëziealbum van Prinses Emma van Waldeck-Pyrmont, later Koningin Emma, dateert uit 1874. De band heeft geschilderde houten platten en een zwarte leren rug. Aan de voorzijde is een kader van takken met klimopbladeren in de hoeken geschilderd. In het midden staat het monogram E in rood en goud. Op het achterplat is een fantasiemotief aangebracht met in het midden een boeket gekleurde bloemen. De boeksnede is verguld, zoals bij de meeste hier afgebeelde boeken.

Linksonder: Dit is de Sophiabijbel en werd vervaardigd in 1855. De maker is onbekend maar het werd vervaardigd in opdracht van Uitgeverij van Goor
en meet 38,5 x 32,5 x 15 cm. Dit geillustreerde boek werd gepubliceerd als onderdeel van een serie losse afleveringen. Deze uitgave werd opgedragen aan Koningin Sophie en staat daarom bekend als de zogenaamde Sophiabijbel. Koningin Sophie en Koning Willem I kregen beiden een zeer luxueus gebonden exemplaar. Dat maakt dit stuk uniek. De band werd bekleed met rood fluweel. Op de voor- en achterzijde, rug en sloten zijn bijbelse voorstellingen aangebracht uitgewerkt in opgehoogd kalfsleer. De hoekpunten en sloten werden vervaardigd van het metaal messing. Het meest opvallende van het geheel is echter de zeer rijk versierde boeksnede. Daarop werd met Goud en diverse kleuren het Koninklijk Wapen aangebracht. Om het wapen heen heeft de kunstenaar die dit maakte zich uitgeleefd met het aanbrengen van gestileerde bladmotieven, ook in Goud.

Middenonder: Een jaar na haar geboorte kreeg Prinses Juliana deze bijbel van de 'Vereeniging van Christelijke Onderwijzers en Onderwijzeressen in Nederland en de Overzeesche Bezittingen'. De kostbare uitgave bevat illustraties van kunstenaars uit binnen- en buitenland. Dit exemplaar werd in 1910 speciaal voor de Prinses band gebonden, naar een ontwerp van de sierkunstenaar Chris Lebeau. De band is in goud- en blindstempeling versierd met een rasterpatroon van gestileerde lelies. Voorop staat het gestileerde koninklijk wapen, op de achterkant 'Anno 1910' en het monogram 'PJ' (Prinses Juliana). De bijbel werd op 18 mei 1910 op Paleis Het Loo aangeboden.

Rechtsonder: Een geschenk van geheel andere aard vormt dit bijbeltje dat Emma kort na de huwelijksvoltrekking op paleis Het Loo kreeg aangeboden door de Hervormde Gemeente Apeldoorn. Op de voorkant is een kroontje gemonteerd en op de achterkant een randdecoratie en een afbeelding van de in 1890 afgebrande Grote Kerk in Apeldoorn. Op het gouden slot staat gegraveerd ‘Apeldoorn 7 Jan. 1879’.

Linksonder: Zanghulde van Breda's Mannenkoor, 1905. Vervaardiger: Bart Klunne, Breda (37,5 x 24 x 1,5 cm). Ook in de collectie bladmuziek bevinden zich mooie boekbanden. Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik kregen beiden een exemplaar van de muziek van de 'Welkomstgroet' van het Breda's Mannenkoor bij hun bezoek aan Breda in 1905, ieder met het eigen monogram op het voorplat. De band bestaat uit twee losse platten van perkament, die met leren bandjes en drukknopen aan elkaar bevestigd zijn. Het perkament is beschilderd met een decoratie van blauwe lijnen en een oranje cirkel met het monogram. Op de kruispunten van de lijnen zijn metalen noppen aangebracht.

Herinnering aan de Openstelling van het Noordzee kanaal en de haven van IJhmuiden op 1 novemner 1876-1091.

De Electriciteitsvoorziening

Copyright: 2008 - 2024: All rights reserved. Development by Henri,
Webmaster De Huizen van Oranje en Nassau.