De Huizen van Oranje en Nassau

 Heraldiek Wapens  

Ottoonse Linie van Nassau, Schilden en Wapens

Voor het Hertogdom Nassau in 1812 resteerde nog slechts de linies Usingen en Weilburg. Ook deze verloren in 1801 hun territoria op de linker Rijnoever aan Frankrijk, maar werden bij de Reichsdeputationshauptschluss in 1803 gecompenseerd met andere gebieden. De Vorsten Frederik Willem van Nassau-Weilburg en Frederik August van Nassau-Usingen namen in 1806 deel aan de Rijnbond, waarbij Frederik August de hertogstitel ontving. De gebieden die zij daarbij moesten afstaan aan het Groothertogdom Berg werden gecompenseerd met gebieden van de Ottoonse linie. Frederik August regeerde samen met Frederik Willem over het Hertogdom Nassau.

Nadat met hem de linie Nassau-Usingen uitstierf, verviel het gehele gebied aan Frederik Willems zoon Willem, die het land door ruil met Pruisen uitbreidde met de Ottoonse gebieden Dietz, Hadamar, Dillenburg en Beilstein. Hij nam in 1836 deel aan de Zollverein. Willems zoon en opvolger Adolfstond na het revolutiejaar 1848 een Kamer van Afgevaardigden met algemeen kiesrecht toe. Hij nam in 1866 aan Oostenrijkse zijde deel aan de Pruisisch-Oostenrijkse Oorlog met als gevolg dat zijn land op 8 oktober van dat jaar door Pruisen werd geannexeerd. Daarna maakte het deel uit van de Pruisische provincie Hessen-Nassau. Adolf volgde in 1890 Willem III uit de Ottoonse linie op als Groothertog van Luxemburg.

De Graven van Laurenburg voerden al een rechtsgewende gouden leeuw in een (blauw) veld. Het oudst bekende zegel van Nassau is van Walram I in 1198. Dit zegel, en ook dat van zijn zoon Hendrik in 1220 was nog niet door blokken omgeven. In 1246 zegelde dezelfde Hendrik wel met de gouden blokjes, waarbij het aantal nog niet vaststond tot 1785.

Oerwapen Ottoonse Linie van Nassau, Stamschild van Nassau en Oerwapen Walramse Linie van Nassau.

Als helmteken een “vlucht” (= vleugel) van sabel (zwart) beladen met een gebogen schuinbalk van zilver met 3 lindebladeren met de steel omhoog van sinopel (groen). De leeuw heeft in zijn rechterhand een zwaard en in zijn linkerhand een bundel pijlen, met gouden punten en een gouden lint eromheen - vanaf 1353.

Een rechtsgewende gouden leeuw in een azuur (blauw) veld — al door het voorgeslacht in de 12e eeuw Het veld is bezaaid met blokjes van goud — vanaf 1246. De blokjes zijn geordend: 2-2-2-1 — vanaf 1785 De leeuw heeft een tong, kroon, en nagels van keel (rood) — vanaf 1785. De kroon van de leeuw heeft 3 bladen en 2 parelpunten — vanaf 1907. De leeuw heeft 7 pijlen vast (zoals beschreven) — vanaf 1907

Wapen van Keizer Adolf van Nassau van het Heilig Rooms Duitse Keizerrijk (1292-1298)

Zijn twee zoons, Walram II en Otto, verdeelden in 1255 het Nassau eigendom. Walram kreeg het gebied ten zuiden van de Lahn en Otto het gebied ten noorden van de Lahn. Sindsdien zijn zij de stamvaders van de Walramse en respectievelijk Ottoonse linie, die aanvankelijk nog hetzelfde wapen voerden. In 1353 kreeg de Walramse linie van de Paltsgraaf Ruprecht I het recht een verschillend helmteken te voeren. Dit helmteken bestond uit twee buffel- of ossenhorens van azuur met elk 3 gouden blokjes boven elkaar, met daartussen een aanziend gestelde, zittende en rood gekroonde, gouden leeuw. De Ottose linie voerde als helmteken een “vlucht” (= vleugel) van zwart beladen met een gebogen schuinbalk van zilver met drie lindebladeren met de steel omhoog van groen. In de jaren 1783 en 1785 legden beide linies in een aantal verdragen vast dat de gouden leeuw rode tong, kroon, en nagels kreeg, en dat er gouden blokjes omheen staan in een 2-2-2-1 verdeling.

Wapen Nassau-Dillenburg 1420, Graafschap Vianden, Wapen van Nassau-Dillenburg 1493 en Graafschap Dietz

Na het uitsterven van de Graven van Diez trad er een langdurige erfstrijd op, waarin Nassau een deel van het Graafschap wist te verwerven. Ook de Landgraven van Hessen namen Diez in hun wapen op. Uiteindelijk blijft Nassau in het bezit van een deel van het Graafschap, terwijl het andere deel aan het Keurvorstendom Trier valt.

Wapen van Nassau-Dillenburg van 1559

Nassau-Dillenburg 1559-1739 en Graafschap Katzenelnbogen

In de erfstrijd die uitbreekt na het uitsterven van de Graven van Katzenelnbogen in 1479 en die decennia lang voortduurt leed Nassau een gevoelig verlies. Het Graafschap kwam geheel toe aan het Landgraafschap Hessen. Nassau kreeg slechts het recht om de titel en het wapen te voeren.

Wapen van Oranje-Nassau van 1530

Nassau-Chalon, Oranje-Chalon, Prinsdom Orange, Graafschap Chalon, Graafschap Geneve, Hertogdom Bretagne en Graafschap Luxemburg

René van Nassau-Breda erfde in 1530 van zijn moeder Claudia van Chalon het Prinsdom Oranje. Het wapen dat de Prinsen van Oranje hebben gevoerd bestond uit de velden voor Oranje, Chalon en Genève. Het wapen van René bevatte ook de wapens van Bretagne en Luxemburg.

Wapen van Oranje-Nassau van 1581

Oranje-Nassau voor 1582, Oranje-Nassau na 1582, Markizaat Veere en Graafschap Buren.

Wapen van Oranje-Nassau van 1584

Willem van Oranje volgde zijn neef in 1544 op. Het wapen van Oranje-Nassau veranderde tijdens zijn regering enkele malen. In 1548 huwde hij Anna van Buren, die haar vader in 1548 was opgevolgd als Gravin. Door dit huwelijk werd ook Willem Graaf van Buren. In 1581 verkreeg Willem het Markiezaat Veere en Vlissingen. Voor deze twee aanwinsten werd het wapen uitgebreid met kleine veldjes. Alles bij elkaar is het wapen van Willem van Oranje als volgt opgebouwd.

De vier grote kwarten, van linksboven met de klok mee: Graafschap Nassau Graafschap Katzenelnbogen Graafschap Diez Graafschap Vianden

In het hartschild: Linksboven en rechtsonder: Graafschap Chalon Rechtsboven en linksonder: Prinsdom Oranje In het midden: Graafschap Genève Boven het hartschild: Markizaat Veere Onder het hartschild: Graafschap Buren

Wapen van Oranje-Nassau van 1584 en het Wapen van Oranje-Nassau van 1618

Na de dood van Willem I in 1584 werd hij opgevolgd in het Prinsdom door zijn zoon Philips Willem. Deze voerde het wapen zonder de schilden voor Buren en Veere.

Wapen Prins Filips Willem, Graafschap Meurs, Hertogdom Sachsen en Wapen van Prins Maurits

Philips Willem werd opgevolgd door zijn halfbroer Maurits. Deze voerde een wapen met dezelfde opzet als dat van Rene van Nassau-Breda. Hij voerde als nieuw veld het wapen van het graafschap Mörs, dat hij in 1600 had verworven. In het hart plaatste hij het wapen van zijn moeder: Hertogdom Saksen. Als eerste Oranje was Maurits Ridder in de Engelse Orde van de Kousenband, hij legde de kousenband dan ook rond zijn wapenschild.

Wapen van Oranje-Nassau van 1625

Dit is een van de vormen die Prins Frederik-Hendrik voerde. De volgorde van Maurits kwam ook voor. Ook deze Prins voerde in het hart van zijn persoonlijk wapen het schild van zijn moeder: Louise de Coligny.

Pins Willem II, Prins Willem II na 1647 en Prins Willem III en Willem III Koning van Engeland.

Prins Willem II, Prins Willem II na 1647, Prins Willem III, Willem III Koning van Engeland en Wapen Koning van Engeland, Schotland en Ierland

Willem II voerde een wapen dat sterk leek op dat van zijn grootvader Willem I. Het schildje van Veere was echter vervangen door dat van het Graafschap Mörs. Stadhouder Willem III voerde nadat hij Koning van Engeland en Schotland was geworden een combinatie van de Engelse wapens en de wapens van Oranje-Nassau.

Wapen van Oranje-Nassau (1702-1806) Wapen van het Soeverein Vorstendom der Nederlanden(1813-1915)

Wapens van Oranje-Nassau (1702-1806), Statenleeuw, Oranje-Châlon, Nederlandse Leeuw na 1813 en De Nederlanden 1813

Toen Willem van Oranje in 1813 tot soeverein Vorst der Nederlanden werd uitgeroepen, ging hij een wapen voeren dat gebaseerd was op het wapen van de oude republiek der Nederlanden: de leeuw met de pijlenbundel. Nadat het Congres van Wenen in 1815 het nieuwe Vorstendom had verenigd met België tot een verenigd Koninkrijk, werd ook het huidige Nederlandse wapen ingevoerd.

Copyright: 2008 - 2024: All rights reserved. Development by Henri,
Webmaster De Huizen van Oranje en Nassau.