De Huizen van Oranje en Nassau

 Orden en Onderscheidingen  

Door slordigheden en misverstanden bij de stichting werd de Orde in Nassau als huisorde gesticht maar in Luxemburg als een nieuwe Luxemburgse Ridderorde in het staatsblad aangekondigd. De Nederlandse Koning gebruikte de Orde als huisorde en als onderscheiding voor verdienstelijke Nederlanders. Hij breidde het aantal graden, tot verontwaardiging van zijn verre neef in Nassau, uit tot vier. In Nassau bleef het bij een enkele graad en na de annexatie van Nassau in 1866 werd de Orde door de verbannen Groothertog van Nassau ook verder als een huisorde met een graad verleend.Toen Koning Willem III in 1890 stierf kwam Adolf van Nassau op de Luxemburgse troon. Hij was de Grootmeester van zijn huisorde en de viergradige Luxemburgse staatsorde. De jonge Koningin Wilhelmina kon niet over de Orde van de Gouden Leeuw beschikken.

(l) Groot Wapen der Nederlanden, Grootmeesters Orde Gouden Leeuw van Nassau en (r) Groot Wapen van Luxemburg

Pas op 20 mei 1905 werd een overeenkomst gesloten tussen de Nederlandse Koningin, hoofd van de jongere Ottoonse tak van het Huis Nassau en Adolf van Luxemburg, hoofd van de oudere Walramse tak, waarin de Orde in een in het Nederlands en Frans gestelde overeenkomst werd hersteld of opnieuw werd gesticht. De Luxemburgse Vorst stond erop dat werd vastgelegd dat de orde een enkele graad kent. Verder zijn de bepalingen vrijwel gelijkluidend aan die van 1858. De Luxemburgse Vorsten hebben de orde veel gebruikt. Zij en hun zonen dragen de orde zeer regelmatig en verlenen hem aan bevriende staatshoofden. In 1925 werd Koningin Elisabeth van België door de Luxemburgse Groothertogin als eerste vrouw in de orde opgenomen.

Ook de Prins Hendrik en Bernhard der Nederlanden werden door de Luxemburgse groothertogen in de Orde van de Gouden Leeuw van Nassau opgenomen. Prins Claus was geen ridder in deze orde. Koningin Wilhelmina benoemde in 1906 zes Duitse vorsten in haar nieuwe huisorde. In 1918 volgde de benoeming van generaal Snijders. Koningin Juliana verleende de orde niet. Koningin Beatrix nam Max van der Stoel en Nelson Mandela in de Orde op. De Nederlandse Prinsen Willem-Alexander, Friso en Constantijn werden als zonen van een van de twee Grootmeesters rechtens ridder in de Orde van de Gouden Leeuw van Nassau op het moment dat hun moeder Koningin werd. De ridders in deze orde dragen een kruis aan een vijf vingers breed lint over de rechterschouder. De zilveren ster wordt op de linkerborst gedragen.

De (l) Grootkruis voor Militairen , (m) Halskruis en het Grootkruis voor Burgers (r)

De Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau kent sinds 1890 slechts één graad, die van ridder. In de acte van 1905 liet de Luxemburgse Groothertog vastleggen dat de door hem betreurde en bij de oprichting niet voorziene verdeling in meerdere graden ongedaan zou worden gemaakt. Omdat de statuten van de orde steeds over "zonen" spraken ging men er aan het Nederlandse hof van uit dat de Nederlandse Prinsessen, Wilhelmina, Juliana en Juliana's dochters geen geboren ridders in de (Huis)orde van de Gouden Leeuw van Nassau waren. Koningin Wilhelmina zelf werd niet in de orde opgenomen maar Koningin Juliana werd in 1951, na een staatsbezoek aan Luxemburg, door Groothertogin Charlotte van Luxemburg in de orde opgenomen.

Ridders in de Orde, Generaal Snijders (1919), Minister van Staat, van der Stoel (1999) en Minister Kooymans (2006)

De laatste Nederlandse gedecoreerde was oud-minister van Buitenlandse Zaken Peter Kooijmans op 28 november 2006. Daarvoor ontving Max van der Stoel de onderscheiding op 31 augustus 1999. Generaal C.J. Snijders, bevelhebber der Landstrijdkrachten was tot die tijd de laatste geweest. Hij ontving op 29 september 1919 de onderscheiding uit handen van Koningin Wilhelmina. De onderscheiding werd door Koningin Beatrix en Groothertog Jan van Luxemburg gezamenlijk verleend aan Nelson Mandela tijdens zijn staatsbezoek aan Nederland in 1999.

(l) Borstster met lint en halsster, (nm) Commandeurs versierselen en (r) Officiersgraad

De versierselen die bij deze Orde behoren zijn in Nederland en Luxemburg gelijk. De ridders dragen een kruis van de orde aan een grootlint dat 10 centimeter breed is over de rechterschouder en de ster van de orde op hun linkerborst. Het kruis is een Maltezer kruis met een medaillon waarop de leeuw uit het wapen van het Huis Nassau is afgebeeld (azuur, geblokt van goud, een klimmende leeuw grlijk aan de Nederlandse Leeuw omdat hij geen kroon, zwaard of pijlenbundel draagt. Tussen de armen van het N voor "Nassau" aangebracht. De ster is, afgezien van de leeuw, vrijwel gelijk aan die van de Orde van Oranje-Nassau.

Baton Nederlandse Gouden Leeuw van Nassau. dragers van de Orde van de Gouden Leeuw van Nassau: Groothertog Henri, met zoon en echtgenote en de Luxemburgse baton van de Gouden Leeuw van Nassau Baton.

De voor 1890 door Koning Willem III uitgereikte versierselen ridders droegen een klein kruis van de orde aan een lint van drie vingers breed op de linkerborst, officieren droegen een klein kruis van de orde aan een lint van drie vingers breed waarop een rozet was aangebracht op de linkerborst commandeurs droegen het kruis van de orde aan een lint om de hals en een plaque in de vorm van een kruis met gebrillanteerde armen de versierselen van de Grootkruisen zijn sinds 1858 ongewijzigd.

In ons land kent men slechts 1 graad en wel die van Ridder en is de Orde hier gedegradeerd tot Huisorde. Daarentegen kent Luxemburg dit als een Staatsorde. Dus duidelijk staat de het Luxemburgse equivalent in hoger aanzien. Koningin Beatrix heeft de Leidse emeritus hoogleraar Peter Kooijmans benoemd tot Ridder in de Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau.

Uitreiking Huis Orde De Gouden Leeuw van Nassau door Koningin Beatrix.

De onderscheiding werd hem 28 november 2006 op Paleis Huis ten Bosch uitgereikt. Eerder heeft de Koningin de onderscheiding onder meer toegekend aan Max van der Stoel en Nelson Mandela.

Kooijmans (1933) ontvangt deze hoge onderscheiding op grond van zijn 'grote verdiensten voor ons land als hoogleraar internationaal recht, bewindsman, rapporteur van de Verenigde Naties en rechter in het Internationaal Gerechtshof, en op grond van zijn verdiensten als raadgever en docent van diverse leden van de Koninklijke familie'.

De orde werd in 1858 ingesteld door Koning Willem III, tevens Groothertog van Luxemburg en is ook nu nog de gemeenschappelijke Huisorde van de staatshoofden van beide landen.

De loopbaan van Kooijmans speelde zich grotendeels af binnen de academische wereld. Hij was hoogleraar internationaal recht en Europees recht aan de aan de Vrije Universiteit (1965-1973) en aan de Universiteit Leiden (1978-1992, 1995-1997).

Tweemaal verruilde Kooijmans de wetenschap voor een rol in de actieve politiek: in 1973 werd hij staatssecretaris van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Den Uyl en in 1993 werd hij minister op datzelfde departement in het kabinet-Lubbers III. Op 6 februari 1997 werd hij benoemd als rechter van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.

Koningin Beatrix heeft de Leidse emeritus hoogleraar Peter Kooijmans benoemd tot Ridder in de Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau. De loopbaan van Kooijmans speelde zich grotendeels af binnen de academische wereld.

Hij was hoogleraar internationaal recht en Europees recht aan de aan de Vrije Universiteit (1965-1973) en aan de Universiteit Leiden (1978-1992, 1995-1997).

Tweemaal verruilde Kooijmans de wetenschap voor een rol in de actieve politiek: in 1973 werd hij staatssecretaris van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Den Uyl en in 1993 werd hij minister op datzelfde departement in het kabinet-Lubbers III. Op 6 februari 1997 werd hij benoemd als rechter van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.