De Huizen van Oranje en Nassau

Koningin Beatrix en gezin
Vlag BelgieVlag NederlandGouden KroonGouden KroonVlag LuxemburgVlag Duitsland
Bronvermelding

Koninginnen van Oranje en Nassau

Prins Johan Willem FrisoConstantijn Christof Frederik Aschwin

Prins Johan Friso Christiaan David van Oranje-Nassau, Graaf van Oranje-Nassau en Jonkheer van Amsberg, kwam ter wereld op 25-09-1968 in het Academisch Centrum te Utrecht. Hij was de tweede zoon van het Koninklijk echtpaar Beatrix, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje etc. en haar gemaal Prins Claus der Nederlanden, Jonkheer von Amsberg. De kleine Prins had belangrijke en beroemde peetouders. Onder anderen Koningin Juliana der Nederlanden, Kroonprins Harald van Noorwegen en Axel, baron Von dem Busshe-Streithorst, een goede vriend van de helaas al overleden vader Prins Claus.

Ook zijn jeugd op Drakensteyn verliep prettig en de vakantie's in Italië en Oostenrijk waren altijd heel gezellig. De Prins staat bekend als uiterst sportief. Johan Friso was, net als alle zoons, dol op hun vader en moeder. Zij vormden een heel hecht gezin. Prins Claus had altijd tijd voor zijn kinderen en ondersteunde hen waar het nodig was. Daarom kwam eigenlijk de klap ook zo hard aan toen vader Claus ziek werd en jarenlang met zijn gezondheid sukkelde. Het werd van kwaad tot erger en het overlijden van Prins Claus werd als een drama ondervonden. Een stukje levensondervinding om niet meer te vergeten!Van jongsaf aan toonde Johan Friso weinig of geen enthouisasme over publieke verplichtingen. Dat hij daar geen zin in had, bleek wel uit de uitspraak die als kind al door de Prins was gedaan over zijn oudere broer Willem-Alexander. Je mag Alex wel in elkaar slaan maar niet doodslaan, want dan moet ik Koning worden'.


(l) Prins Johan Friso slapend bij moeder, (m) Friso met zijn ouders en (r) en Friso als peuter in de sneeuw

In 1986 behaalde Prins Johan Friso zijn VWO-diploma aan het Eerste Vrijzinnig Christelijk Lyceum te Den Haag. De Prins vertrok op 18-jarige leeftijd naar Californië voor een Technische opleiding. Daarna deed hij tot 1988 de studie Mechanical Engineering aan de Universiteit van Californië, Berkeley, waar hij zich aansloot Delta Kappa Epsilon broederschap. Een zeer elitair genootschap. Dat ging hem kennelijk bijzonder goed af en hij herhaalde dit huzarenstukje ook in ons land. Terug in Nederland dwong hij ieders respect af door binnen zes jaren twee universitaire studie's te voltooien, Lucht- en Ruimtevaarttechniek in Delft en Bedrijfseconomie in Rotterdam. Hij is dan Ir en Drs. Om zich voor te bereiden op de mogelijkheid van opvolging van de troon, hij volgde cursussen in de Nederlandse wetgeving en de parlementaire geschiedenis. Het leverde hem de bijnamen als 'de Briljante Prins' en "Prins Bolleboos' op.

In alle rust kon de 'Briljante' Prins van het studentenleven genieten. De pers had uitsluitend oog voor zijn oudere broer, Willem Alexander, bijgenaamd "Prins Pils". Zijn studiebegeleider Prof. Ir. K. Smit beschreef Johan Friso bij het afstuderen als een harde en noestige werker waarop het gezin van de Oranje's best trots kon zijn. Vervolgens kon hij jarenlang - met succes - onderduiken in de anonieme bankwereld. Na een korte arbeidsperiode bij de Amsterdamse tak van de internationale management consultancy McKinsey(1995-'97) volgde hij een Postdoctorale Business Administration-opleiding (MBA) bij het gerenommeerde Instituut Insead te Fontainebleau. Een jaar later (1998) , trad hij in dienst bij de investeringsbank Goldmanen Sachs International in Londen, waar veel wordt betaald. In april 2003 nam hij vrolijk ontslag alsVice-President Investment Banking. Een baan waarin hij lange dagen diende te maken en vrijwel geen prive-leven meer over had door de werkdruk.


Bank Goldman Sachs

Sinds 01-03-2004 was de Prins part-time mede-directeur van Nederlandse Organisatie voor toegepast Wetenschappelijk Onderzoek (SPACE) te Delft. Vanaf oktober 2006 werd Prins Friso Managing Director van het Londense kantoor van de particuliere investeringen en adviesbureau Wolfensohn & Co (opgericht door James Wolfensohn, voormalig president van de Wereldbank). Prins Friso is een mede-oprichter van het MRI Centrum in Amsterdam en is ook een van de oprichters/aandeelhouders van Wizzair, de grootste low-cost luchtvaartmaatschappij in Oost-Europa.

Prins Friso was erevoorzitter van het Prins Claus Fonds voor Cultuur en Ontwikkeling (een functie die hij tezamen uitoefende met zijn jongere broer, Prins Constantijn). De Prins diende ook als directeur en commissaris van diverse bedrijven. Prins Friso laatste baan was die van Chief Financial Officer voor een bedrijf van doet aan verrijking van uranium genaamd Urenco. Dit concern heeft zijn hoofdkantoor in Stoke Poges, Berkshire, Verenigd Koninkrijk en hebben fabrieken in Nederland, Duitsland, Capenhurst herenigd Koninkrijk, en New Mexico in de Verenigde Staten

De maatschappelijk functie's van de Prins waren:

Erevoorzitter van het Prins Claus Fonds
Lid van van het College van Advies van de Stichting Christiaan Huygensprijs
Beschermheer van de Vereniging De Hollandsche Molen

Op 7 juli 2001 stond in de kranten de mededeling dat de tweede zoon van Koningin Beatrix omgang had met een aardige juffrouw die zich kennelijk en hoogstwaarschijnlijk inliet - zoals de media dit aanduidden - met figuren uit de rand van onze samenleving. Aan de hand van onderzoeken en de uitkomsten daarvan die door zowel, radio, televisie als de schrijvende pers werden gedaan en uitbundig naar buiten werden gebracht, bleek weldra wie dat was. Een lid van het Koninklijk Huis had omgang een een zogenaamd 'gangsterliefje'. Een wat banale omschrijving van de vrouw in kwestie, Mabel Wisse Smit. De bevolking in ons kleine landje stond ongeveer op zijn kop en een ieder wilde het fijne ervan weten. Op 07-07-2002 meldde de Rijksvoorlichtingsdienst dat Mabel Wisse Smit tot de nauwe vriendenkring van de Prins behoort. Een understatement van de allereerste orde.


Mabel Wisse Smit en Prins Johan Willem Friso der Nederlanden (Prins Bolleboos)

Dat bleek later wel. Op 30-06-2003 verloofde hij zich met Mabel Wisse Smit. Zij raakte, door perspublicatie's, in het najaar van 2003 ernstig in opspraak. Mabel zou relatie's hebben gehad met criminelen van het ergste soort. De naam van Klaas Bruinsma viel daarbij; helaas was die al in 1991 doodgeschoten.Het gevolg van al dat gedonder was, dat - in overleg met Premier Balkenende - Johan Friso hem verzocht de Toestemmingswet niet aan de Staten-generaal voor te leggen. Hij verklaarde dat beiden wat naïef hadden gehandeld door niet alle informatie aan de Premier ter hand te stellen.

Maar zoals het altijd in de Politiek gaat, houdt een ieder zijn straatje wel schoon. Zowel de Koningin als de beide jongelui waren niet blij met hetgeen Balkenende had gedaan. Echter gedane zaken nemen - helaas- geen keer. De Rechten op de Troon waren voorgoed voor hen verloren. Dat de Prins en zijn verloofde daar echt wakker van zou liggen viel te betwijfelen, maar toch...

Op 24-04-2004 traden Prins Johan Friso en Mabel Wisse Smit in het huwelijk. Consequentie was, dat hij geen lid meer was van het Koningshuis en tevens de titel verloor van 'Prins der Nederlanden'. Maar wie was nu eigelijk Mabel Wisse Smit. Mabel Martine Wisse Smit werd geboren als Mabel Martine Los, (Pijnacker, 11 augustus 1968) is een Nederlandse econoom en politicoloog.

Ze is gehuwd met Prins Johan Friso van Oranje-Nassau, de tweede zoon van Koningin Beatrix en Prins Claus. Sinds haar huwelijk wordt zij soms ook wel aangeduid met Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Mabel van Oranje-Nassau. Wisse Smit prefereert zelf met de achternaam van haar stiefvader aangesproken te worden al gebruikt zij voor haar Twitter-account wel de naam "Mabel van Oranje". Mabel Wisse Smit is de oudste dochter van Henk Los en Flos Kooman. Ze heeft een jongere zus en een jongere halfzus uit het tweede huwelijk van haar moeder, Eveline Wisse Smit die uitkomt als hockeyster voor het eerste dameselftal van de Amsterdamsche Hockey & Bandy Club en Jong Oranje.


Verloving Mabel Wisse Smit met Prins Friso op 30-06-2003

Toen zij negen was, overleed haar vader tijdens een schaatstocht. Hij verdronk na een wak ingereden te zijn. Haar moeder hertrouwde met de bankier Peter Wisse Smit en Mabel Wisse Smit nam later diens achternaam aan. Na haar eindexamen aan het Gemeentelijk Gymnasium Hilversum studeerde ze economie en politieke wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Ze liep stage bij de Verenigde Naties, Shell, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de ABN AMRO, en studeerde cum laude af. Wisse Smit spreekt Engels, Spaans en Frans en leerde ook Slavische talen voor haar werk op de Balkan. Tijdens haar studie toonde Wisse Smit interesse in de mensenrechtensituatie overal ter wereld. Na haar studie kreeg ze een baan bij de Verenigde Naties in New York.

Daar specialiseerde ze zich in de Balkan. In 1995 was zij aanwezig bij de vredes-conferentie in Dayton Ohio en speelde ze een actieve rol bij de totstandkoming van de akkoorden die een einde maakten aan de burgeroorlog in het voormalige Joegoslavië. Van 1994 tot 1997 werkte zij voor de stichting European Action Council for Peace in the Balkans, waarvan zij ook medeoprichter was.

De European Action, met onder meer Margaret Thatcher, Simon Wiesenthal en Valéry Giscard d'Estaing als leden, was een non-gouvernementele organisatie die zich inzette voor vrede, democratie en stabiliteit op de Balkan. In 1995 was Wisse Smit met Willemijn Verloop medeoprichter van War Child Nederland, dat zich inzet voor kinderen in oorlogsgebieden. Zij had tot 1999 zitting in het bestuur.

In 1997 werd Wisse Smit directeur van het Open Society Institute in Brussel, een stichtingennetwerk van de Amerikaanse filantroop George Soros dat bijdraagt aan het bevorderen van democratie, mensenrechten, de onafhankelijke rechtsstaat en het bestrijden van aids, in de ruimste zin van het woord. De organisatie besteedt miljarden in Oost-Europa en ontwikkelingslanden. Tegenwoordig werkt Wisse Smit in de Engelse vestiging van het Open Society Institute in Londen, waar ze op dit moment "International Advocacy Director" is. In deze functie coördineert ze de internationale advocacy-activiteiten gericht op beleidsverandering; zowel langetermijnstrategie en financiën als korte termijnmaatregelen, zoals voor Birma.


Het huwelijk en de beroemde kus

Het Zwitserse World Economic Forum rekende haar tot de honderd "Global Leaders for Tomorrow". Wisse Smit is lid van het wereldwijde Forum van Young Global Leaders, een denktank en lobbyclub die zich ten doel stelt mondiale problemen aan te pakken.Vanaf 1 juli 2008 is zij directeur van The Elders, een club van "wijzen" in 2007. Dit was opgericht door Nelson Mandela, waarin verder onder anderen zitting hebben Desmond Tutu (voorzitter), Kofi Annan, Jimmy Carter, Muhammad Yunus en Aung San Suu Kyi.

Bij de bijzetting van Prins Claus op 15 oktober 2002 in de Nieuwe Kerk te Delft was Wisse Smit aan de zijde van Prins Johan Friso aanwezig, hoewel zij op dat moment officieel nog niet meer dan "een goede relatie" van het Koninklijk Huis was. Op 30 juni 2003 werd haar verloving met Prins Johan Friso bekendgemaakt. Die verloving had nogal wat voeten in de aarde en de media stortten zich fanatiek daarop.

Want wat bleek, beiden hadden kennelijk in strijd met de waarheid gehandeld bij het geven van de vereiste informatie aan de premier Balkeneinde stelde nuchter vast dat het een en ander niet correct was.

Daardoor gaf de Staten-Generaal geen toestemming voor het huwelijk. Het gevolg van een en ander was dat Mabel en Johan Friso zonder toestemming van de Staten-Generaal gehuwd zijn, zijn hun kinderen uitgesloten van troonopvolging. Het huwelijk vond plaats op 24 april 2004 in Delft. Het werd sober gevierd in verband met het overlijden van de grootmoeder van Prins Friso, prinses Juliana, een maand eerder (20 maart). In de Oude Kerk in Delft zegende dominee Carel ter Linden het huwelijk van Friso en Mabel in.

Getuigen van de bruidegom bij de kerkelijke inzegening waren zijn beide broers, zijn vrienden Lodewijk Beijst en Dante Weijerman en zijn nichtje Sophie von der Recke (dochter van de jongste zus van Prins Claus). Wisse Smit had als getuigen in de kerk haar zussen Eveline en Nicoline en haar vriendinnen Prinses Laurentien (die haar aan Friso had voorgesteld)., Willemijn Verloop (directeur van de Stichting War Child, die het publiekelijk voor Mabel opnam in de Bruinsma-affaire) en Andrea Knap-Kleeman.


Gravin Luana(l), Prinses Mabel(m) en Gravin Zaria (r)

Mabel Martine Wisse Smit:

Mabel Martine Wisse Smit, geboren Mabel Martine Los, (Pijnacker, 11 augustus 1968) is een Nederlandse econoom en politicoloog. Zij is de oudste dochter van Hendrik Cornelis (Henk) Los (1944-1978) en Florence Malde Gijsberdina Kooman (1944). Ze heeft een jongere zuster en een jongere halfzuster uit haar moeders tweede huwelijk, Eveline Wisse Smit, die uitkomt als hockeyster voor het eerste dameselftal van de Amsterdamsche Hockey & Bandy Club en Jong Oranje. Toen Mabel negen was, overleed haar vader tijdens een schaatstocht. Hij verdronk na een wak ingereden te zijn. Haar moeder hertrouwde met de bankier Peter Wisse Smit en Mabel Wisse Smit nam later diens achternaam aan. Na haar eindexamen aan het Gemeentelijk Gymnasium Hilversum studeerde ze economie en politieke wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en studeerde daar cum laude af.

Ze liep stage bij de Verenigde Naties, Shell, het ministerie van Buitenlandse Zaken en ABN AMRO. Wisse Smit spreekt Engels, Spaans en Frans en leerde ook Slavische talen voor haar werk op de Balkan. In de periode dat Wisse Smit voor de European Action Council for Peace in the Balkans werkte, reisde zij veelvuldig naar Brussel, Den Haag, Wenen, Belgrado, Boedapest en het belegerde Sarajevo om de territoriale integriteit van Bosnië te bepleiten. Volgens het Srebrenicarapport van het NIOD was Wisse Smit als een van de weinigen in staat het Nederlandse regeringsbeleid te beïnvloeden.

De vermeende topcrimineel Jotsa Jocić verklaarde tegen Vrij Nederland, dat de geheime dienst in Belgrado the "flying Dutch lady" (Wisse Smit) wilde laten ontvoeren. De beruchte oorlogsmisdadiger Arkan zou de operatie moeten uitvoeren, maar het hoofd van de geheime dienst bedacht zich op het laatste moment. Jocić' advocaat heeft de beweringen van zijn cliënt bevestigd. Wisse Smit heeft met de Servische Mensenrechtenactiviste Natasha Kandic ernstige kritiek geuit op de benadering van Servië door de Raad van Europa en de Europese Unie. Zij deden dit in mei 2007 in een in het Servische blad Politika gepubliceerd artikel, dat in Nederland overgenomen werd door NRC Handelsblad.


Mabel Wisse Smit

Wisse Smit noemde met Kandic de maand mei van dat jaar "een slechte maand voor de mensenrechten in Europa", omdat Servië voorzitter was geworden van de Raad van Europa en omdat de Europese Unie had laten weten het overleg met Servië over een toetreding op termijn te willen hervatten — zodra in Belgrado een hervormingsgezinde regering zou zijn gevormd. Wisse Smit en Kandic herinnerden eraan, dat het Internationaal Gerechtshof oordeelde dat Servië het het bloedbad in Srebrenica in 1995 niet had voorkomen. Dit stuitte echter op kritiek bij het Europees Maatschappelijk Middenveld in Servië.

In een open brief gericht aan Wisse Smit schreef het, dat het opiniestuk het proces van, in dit pamflet, in vrijheid blijven geloven, uitgegeven bij Querido, hield Wisse Smit een pleidooi voor vrijheid en democratie, haar "grote zorg". Als International Advocacy Director bij de vestiging van het Open Society Institute in Londen, houdt ze zich daar regelmatig mee bezig. Nadat in juni 2003 haar verloving met Prins Johan Friso was aangekondigd, kwam in de openbaarheid dat Wisse Smit in de periode 1989-1990 bevriend was geweest met drugsbaron Klaas Bruinsma.

Dat Wisse Smit contact had gehad met Bruinsma was al in 2001 bekend bij de Binnenlandse Veiligheidsdienst, die de toenmalige minister-president Wim Kok in augustus van dat jaar had gemeld dat zij "enige oppervlakkige zeilcontacten heeft gehad met de heer Bruinsma". Omdat die contacten slechts oppervlakkig zouden zijn geweest, zag Kok destijds geen reden tot ingrijpen. Het tijdschrift Quote schreef op 20 augustus 2003, dat Wisse Smit in haar studententijd contact had gehad met Bruinsma. Via de Rijksvoorlichtingsdienst verklaarde Wisse Smit dat het ging om een oppervlakkig contact, dat ze had verbroken toen ze begreep dat Bruinsma in de drugshandel zat. In de uitgave van 30 september schreef het Algemeen Dagblad, dat Wisse Smit volgens een lijfwacht van Bruinsma diens vriendin was geweest.

Op 2 oktober 2003 zond misdaadjournalist Peter R. de Vries in zijn televisieprogramma een interview uit met de tot dan onbekende Charlie da Silva. Deze voormalige lijfwacht van Bruinsma verklaarde dat Wisse Smit meerdere malen met Bruinsma zou hebben geslapen en dat hij het paar ontbijt op bed zou hebben gebracht. Tot Bruinsma's dood in 1991 zou Wisse Smit diens grote liefde zijn geweest. Wisse Smit liet al voor de uitzending via de RVD een ontkennende verklaring uitgaan, maar gaf impliciet toe dat zij met Bruinsma veel langer bevriend was geweest dan zij eerder had beweerd.


Prinses Mabel

Op 5 oktober 2003 verklaarde Ottolien Lels via de Volkskrant dat zij, en niet Wisse Smit, een liefdesrelatie had gehad met Bruinsma. Ook mensen uit de omgeving van Bruinsma, zoals Geurt Roos, een andere voormalige lijfwacht van Bruinsma, evenals de ex-vrouw van Bruinsma en collega-zeiler Jochem Visser, steunden de lezing van Wisse Smit. Op 9 oktober verscheen, als protest tegen de negatieve media-aandacht en op initiatief van voormalig Eurocommissaris Emma Bonino, in de Volkskrant een open brief, waarin elf buitenlandse vrienden van Wisse Smit, onder wie Bernard Kouchner (voormalig VN-gezant voor Kosovo) en haar werkgever George Soros, het voor haar opnamen.

Op 10 oktober 2003 maakte premier Jan Peter Balkenende bekend dat de regering geen toestemmingswet voor het voorgenomen huwelijk zou indienen bij de Staten-Generaal. Deze toestemmingswet was nodig om Johan Friso's recht op troonopvolging te behouden. Voor de Nederlandse monarchie was dit een unieke uitkomst: nog niet eerder werd een verzoek tot indienen van een toestemmingswet door de regering ingetrokken.

Nu moest prins Johan Friso kiezen tussen zijn aanstaande echtgenote en het recht op troonopvolging. Hij koos voor het huwelijk. Prins Johan Friso maakt sinds de huwelijksdatum geen deel meer uit van het Koninklijk Huis, maar nog wel van de Koninklijke Familie. Johan Friso en Mabel hebben tijdens een televisie-interview echter duidelijk aangegeven dat zij beschikbaar blijven om Koningin Beatrix en na haar abdicatie ook Willem-Alexander en Máxima, te ondersteunen in hun representatieve taken.

Niet Wisse Smit's vermeende liefdesrelatie met Klaas Bruinsma maakte parlementaire toestemming onmogelijk, maar het feit dat het paar, in de woorden van premier Balkenende, "onvolledige en onjuiste" informatie aan hem had verstrekt over de duur en de aard van de relatie. Tot driemaal toe had Wisse Smit aan de premier verklaard dat ze Klaas Bruinsma slechts een enkele maal via het zeilen had ontmoet en dat ze de contacten had verbroken zodra ze had vernomen dat Bruinsma in de onderwereld actief was.

Later gaf ze tegenover de premier toe dat de contacten met Klaas Bruinsma langer hadden geduurd en intensiever waren geweest. Zij ontkende nog steeds een liefdesrelatie met hem te hebben gehad. In een brief van Johan Friso aan de premier van 9 oktober 2003 gaf het paar toe "naïef en onvolledig" te zijn geweest en bood het hiervoor hun verontschuldigingen aan aan de koningin, de premier en de regering. Daarnaast benadrukten zij dat het de waarheid was dat er tussen Bruinsma en Wisse Smit noch zakelijke contacten waren, noch sprake was geweest van een liefdesrelatie. Bovendien was het haar volgens de brief "pas na zijn dood in volle omvang duidelijk geworden met welke praktijken de heer Bruinsma zich werkelijk bezighield". Wisse Smit had Friso in het najaar van 2000 verteld over haar relatie met Bruinsma, maar omdat ze nooit bij diens criminele activiteiten betrokken was geweest, zag de Prins hierin geen beletsel om met haar te trouwen.