Van Oranje-Nassau-Lippe-Biesterfeld
Vlag BelgieVlag NederlandGouden KroonGouden KroonVlag LuxemburgVlag Duitsland

Vorstinnen van Oranje en Nassau

Prins Bernhard Onderscheidingen

De Prins was verzot op uniformen en onderscheidingen. Tijdens staatsbezoeken en op zijn vele reizen kreeg de Prins tientallen onderscheidingen,
andere onderscheidingen werden hem in Nederland toegekend. In totaal gaat het om 96 onderscheidingen. Om ze allemaal als baton op zijn uniform
te kunnen dragen vroeg de Bernhard jarenlang batons van de halve breedte. Hij negeerde ook de Nederlandse voorschriften die stelden dat hij niet
meer dan vier batons naast elkaar mocht dragen.

Bernhard gaf er bij gelegenheden dat hij zijn onderscheidingen droeg er de voorkeur aan om alleen zijn "in verband met de oorlog" verkregen Orden, Grootkruisen, Versierselen en Medailles te dragen. Veel van zijn Orden gaf hij later in bruikleen aan het Museum van de Kanselarij van de
Nederlandse Ridderorden op Het Loo. Vanaf de Tweede Wereldoorlog heeft de Prins de Nederlandse regels genegeerd door zijn onderscheidingen
op de Engelse" wijze te dragen. In de Nederlandse krijgsmacht draagt men ze opgemaakt in de Nederlandse en Pruisische trant.


Toen Prins Bernhard in Paleis Noordeinde in s'-Gravenhage werd opgebaard lagen voor zijn kist drie witte kussens. Op het middelste kussen was
de standaard die Koningin Wilhelmina hem in 1937 had toegekend, bevestigd. Op het rechter kussen waren een commandeurskruis en een borst ster
van de ilitaire Willems-Orde vastgemaakt. Het ging om twee in 2000 vervaardigde onderscheidingen, niet om de kruisen die door Koningin Wilhelmina
aan de Prins waren uitgereikt en die door hem zo vaak op zijn uniformen en rokkostuums waren gespeld. Bernhard heeft deze twee versierselen
nooit gedragen. Op het linker kussen lagen alleen onderscheidingen die de Prins in de Tweede Wereldoorlog heeft verworven.

De grote gouden keten is die van de Orde van het Britse Rijk die hem in 1945 door Koning George VI van het Verenigd Koninkrijk werd toegekend.
De ster is de ster van een "Chief Commander" in het Amerikaanse Legioen van Verdienste. De ster werd hem in april 1952 door de US President
Truman bij bevordering toegekend maar de Prins was al in juni 1943, dus tijdens de oorlog als Commander in deze Amerikaanse orde opgenomen.
De twee rijen onderscheidingen aan linten waren stuk voor stuk op de Pruisische, en in Nederland voorgeschreven, wijze opgemaakt. Het lint
was dus gevouwen en geplooid terwijl Bernhard zijn onderscheidingen om principiële redenen altijd op de Britse wijze heeft gedragen

Het gaat om de volgende elf onderscheidingen:
  1. Het Vliegerkruis
  2. Het Oorlogsherinneringskruis met de gespen "Nederland 1940" en "Nederland 1945"
  3. Het Verzetsherdenkingskruis
  4. De Bronzen Ster (Verenigde Staten)
  5. Het Oorlogskruis 1940 met palm van België
  6. Het Oorlogskruis met bronzen palm van Frankrijk
  7. Het Oorlogskruis 1939 van Tsjechoslowakije
  8. De Defensiemedaille van het Verenigd Koninkrijk
  9. De Frankrijk en Duitsland Ster van het Verenigd Koninkrijk
  10. Het Oorlogskruis 1940-1945 met palm van Luxemburg
  11. Het Oorlogskruis 1940 (IIIe klasse) van Griekenland

Vierentachtig onderscheidingen ontbraken. Daaronder zijn Orde van de Nederlandse Leeuw, zijn Kruis voor Trouwe Dienst met het jaartal XXXV en zijn Nederlandse en Engelse Johanniterorden. Ook het GrootKruis van de Huisorde van Lippe - Bernhard was een Prins van dat Huis - en zijn Huisorde van
Oranje ontbrak. Ook het kleinood van de Orde van de Gouden Ark, een door hemzelf ingestelde onderscheiding waarvan hij Grootmeester was,
ontbrak. Een aantal van de bij de bijzetting in Delft aanwezige Prinsen droegen, voorzover zij deze onderscheiding bezaten, de Orde van de Ark
aan een lint om de hals. Een aantal Orden wordt nu in het Museum van de Kanselarij van de Nederlandse Ridderorden in Paleis het Loo
tentoongesteld. Andere versierselen worden in het Koninklijk Huisarchief bewaard. Een groot aantal onderscheidingen, waaronder die van de Deense
Orde van de Olifant
, moest worden teruggestuurd aan de onderscheiden kanselarijen.

De vierentachtig onderscheidingen van Prins Bernhard

  • Commandeur in de Militaire Willems-Orde
  • Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw
  • Grootmeester van de Orde van de Gouden Ark
  • Ridder in de Orde van de Gouden Leeuw van Nassau
  • Grootkruis in de Huisorde van Oranje
  • Rechtsridder in de Johanniterorde in Nederland
  • Vliegerkruis
  • Oorlogsherinneringskruis met de gespen "Nederland Mei 1940" en "Oorlogsvluchten 1940-1945"
  • Verzetsherdenkingskruis
  • Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier(Met het getal XXXV)
  • De G. J. Snijders-medaille in goud
  • Huwelijksmedaille 1937
  • Inhuldigingsmedaille 1948
  • Herinneringsmedaille 25-jarig huwelijk 1962
  • Huwelijksmedaille 1966
  • Inhuldigingsmedaille 1980
  • Huwelijksmedaille 2002
  • Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis
  • Gouden Medaille van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor de Luchtvaart
  • Medaille voor Bijzondere Verdienste van de Koninklijke Nederlandse Vereniging "Onze Luchtmacht"
  • Kruis van de Koninklijke Vereniging van Reserve Officieren voor de Militaire prestatietocht
  • Zilveren Anjer van het Prins Bernhard Cultuur Fonds
  • De Bronzen Soldaat met het bijbehorende gouden erekoord
  • Prins Maurits-Medaille van de Koninklijke Nederlandse Vereniging 'Ons Leger',

Ster Grootkruis Orde van de Nederlandse Leeuw

Buitenlandse Onderscheidingen

Lijst van Grootkruizen


Chief Commander
US Legion of Merit Chief Commander

  • Ridder in de Huisorde van Lippe
  • Grootkruis (Chief Commander)in het Legioen van Verdienste van de Verenigde Staten van Amerika
  • Grootkruis in de Orde van Verdienste van Argentinië
  • Grootkruis in de Orde van de Bevrijder San Martin van Argentinië
  • Grootlint in de Leopoldsorde met de Zwaarden van België
  • Grootkruis in de Nationale Orde van het Zuiderkruis van Brazilië
  • Grootkruis in de Orde Do Merito Aeronautico van Brazilië
  • Grootkruis in de Orde Do Merito Naval van Brazilië
  • Keten van de Orde van Verdienste van Chili
  • Grootkruis in de Orde van de Gunstige Wolken van China
  • Grootkruis der Eerste Klasse in de Orde van Boyacá van Colombia Legioen van Eer

  • Grootkruis in de Orde van Sint Carlo van Colombia
  • Grootkruis Bijzondere Klasse in de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland
  • Ridder in de Orde van de Olifant van Denemarken
  • Grootkruis in de Orde van Verdienste Juan Pablo Duarte van de Dominicaanse Republiek
  • Grootkruis Bijzondere Klasse in de Orde van Verdienste van Ecuador
  • Militaire Onderscheiding "Abdon Calderon" Eerste Klasse (in goud) van Ecuador
  • Keten van de Orde van de Koningin van Sheba van Ethiopië
  • Grootkruis in de Orde van het Zegel van Salomo van Ethiopië
  • Grootkruis in de Orde van de Witte Roos van Finland
  • Grootkruis in de Orde van het Legioen van Eer (Legion d'Honneur) van Frankrijk
  • Commandeur in de Orde van de Academische Palmen van Frankrijk

Erelegioen
Ster Grootkruis Legioen van Eer

Ster Grootkruis Orde van de Verlosser van Griekenland

  • Grootkruis in de Orde van de Verlosser van Griekenland
  • Grootkruis in de Orde van Victoria van Groot-Brittannië
  • Grootkruis in de Meest Eervolle Orde van het Bad (civiele divisie) van Groot-Brittannië
  • Grootkruis in de Meest Excellente Orde van het Britse Rijk van Groot-Brittannië
  • Erebaljuw Grootkruis in de Aloude Ridderlijke Orde van het hospitaal van St. Jan te Jeruzalem van Groot-Brittannië
  • Grootkruis in de Orde van Mahaputera van Indonesië
  • Grootkruis in de Orde van Pahlavi van Iran
  • Grootkruis in de Orde van Verdienste van de Republiek Italië
  • Grootkruis in de Nationale Orde van Ivoorkust
  • Grootkruis in de Orde van de Ster van Joegoslavië
  • Grootkruis in de Orde van de Ster van Karageorge van Zuid-Slavië
  • Grootkruis in de Dapperheidsorde van Kameroen
  • Grootlint in de Orde van de Ster van Afrika van Liberia
  • Grootlint in de Orde van de Pioniers van Liberia
  • Grootkruis in de Orde van de Eikenkroon van Luxemburg
  • Erebaljuw Grootkruis in de Souvereine en Militaire Orde van Malta
  • Grote Keten van de Orde van de Azteekse Adelaar van Mexico
  • Grootkruis in de Orde van Ojaswi Rajanya van Nepal
  • Grootkruis met Zilveren Ster in de Orde van Ruben Dario van Nicaragua
  • Grootkruis in de Orde van Sint-Olaf van Noorwegen
  • Grote Ster van het Ereteken voor Verdiensten van de Bondsrepubliek Oostenrijk
  • Keten van de Nationale Orde van Verdienste van Paraguay
  • Grootkruis met briljanten in de Orde van de Zon van Peru
  • De Orde van Verdienste voor de Luchtvaart Eerste Klasse van Peru
  • Grootkruis in de Orde van de 23e augustus van Roemenië
  • Grootkruis in de Nationale Orde van de Leeuw van Senegal
  • Grootkruis in de Orde van Karel III van Spanje
  • Grootlint in de Ere-Orde van de Gele Ster van Suriname
  • Ridder in de Huisorde van Chakry van Thailand
  • Grootkruis in de Orde van de Onafhankelijkheid van Tunesië
  • Grootkruis met Keten in de Orde van Pius van de Heilige Stoel
  • Keten van de Orde van de Bevrijder van Venezuela

De Orde van de Gouden Ark is een internationale ridderorde die op 10 juli 1971 door Prins Bernhard der Nederlanden werd gesticht. De Orde richt zich op natuurbescherming en "strekt tot onderscheiding van hen, die zich bijzondere verdiensten hebben verworven voor het behoud van flora en fauna op aarde". Prins Bernhard der Nederlanden was de eerste Grootmeester van de Orde. Tijdens zijn uitvaart droegen meerdere gasten, onder wie Prins Philip van het Verenigd Koninkrijk, hun versierselen van de Orde.

De graden van de orde zijn Commandeur, Officier en Ridder. De Commandeur draagt een 55 millimeter breed versiersel aan een lint om de hals. De Officier draagt een 37 millimeter breed versiersel aan een lint met rozet op de linkerborst. De Ridder draagt een 37 millimeter breed versiersel aan een lint op de linkerborst.

>De volgende versierselen worden gebruikt. Het kleinood van de Orde is een vijfarmig blauw geëmailleerd gouden kruis dat op een tweemaal zo breed wit geëmailleerd gouden kruis is gelegd. De armen van beide kruisen zijn van gelijke lengte.

De vijf armen verbreden zich vanuit het midden en eindigen in twee punten. Het kruis is op een gouden lauwerkrans gelegd. Op het kleinood is een medaillon met een gouden ring gelegd met een afbeelding van een schip op een blauw geëmailleerde ondergrond. Dit schip moet de mythische ark van Noach voorstellen.

De voorstelling doet geen recht aan de beschrijving in Genesis maar lijkt meer op een koggeschip. De keerzijde is vlak. Als verhoging is een groen geëmailleerde gouden lauwerkrans aangebracht. Het lint van de orde is lichtgroen met aan weerszijden smalle blauwe en groene biezen.

Versierselen Orde van de Gouden Ark

  • Ridder in de Serafijnenorde van Zweden
  • Oorlogskruis 1940 met palm van België
  • Bronzen Ster (Verenigde Staten)
  • Oorlogskruis met bronzen palm van Frankrijk
  • Oorlogskruis 1939 van Tsjechoslovakije
  • Oorlogskruis 1940 (IIIe klasse) van Griekenland
  • Oorlogskruis 1940-1945 met palm van Luxemburg
  • Frankrijk en Duitsland Ster van het Verenigd Koninkrijk
  • Luchtvaartmedaille(Médaille de l'Aéronautique) van Frankrijk
  • Gouden Medaille van de Turkse Vereniging voor Luchtvaart Turkije
  • Defensiemedaille van het Verenigd Koninkrijk
  • Overwinningsmedaille (Victory-Medal) van de Verenigde Staten van Amerika.

Links: Oorlogskruis Belgie met palm en eervolle vermeldingen op 3 niveau's Midden: Bronze Star en Rechts: Defence Medal 1945 Groot-Brittannië


(l) Oorlogskruis Luxemburg, (2e) drie Franse Oorlogskruizen, (3e) Erekruis van Lippe en (r) Frans-Duits Ster van het United Kingdom

  • Herinneringsmedaille ter gelegenheid van de kroning van Hunne Majesteiten Koning George VI en Koningin Elizabeth van Groot-Brittannië
  • Herinneringsmedaille ter gelegenheid van de kroning van H. M. Koningin Elizabeth II van Groot-Brittannië
  • Herinneringsmedaille ter gelegenheid van het huwelijk van HH.KK.HH Prins Jean en Prinses Josephine-Charlotte van Luxemburg
  • Herinneringsmedaille ter gelegenheid van het 25e Eeuwfeest van de Stichting van het Keizerrijk Iran
  • Herinneringsmedaille ter gelegenheid van de XVe Olympiade te Helsinki Finland
  • Herinneringsmedaille ter gelegenheid van de Olympische Ruiterwedstrijden te Stockholm Zweden.

(l)Huisorde van Oranje Ridderkruis, (2e) Lippe Erekruis IV klasse, (3e) Lint en Ster Orde van de Olifant (4e) Oorlogskruis Griekenland 1974 en
(r)Verzetsherdenkings Kruis 1980

Andere Medailles

(l) Oorlogskruis TjechoSlowakije met 2 batons, (2e) Vliegerkruis met Batons, (3e)Nederlands Oorlogs Herinneringskruis en (r) de bijbehorende Batons.

De Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau is gesticht als een Huisorde van de beide takken van het Huis Nassau, de Otttoonse linie en de
Walramse linie. De twee overgebleven linies van het Huis Nassau waren met elkaar verbonden in een "Nassauischer Erbverein". De Huisorde van de
Gouden Leeuw van Nassau is geen specifiek Nederlandse ridderorde. Deze onderscheiding werd als gemeenschappelijke Orde in 1858 ingesteld door
Koning Willem III, Groothertog van Luxemburg en door Hertog Adolf van Nassau. De Orde beoogt een symbool te zijn van de eenheid en
verbondenheid van de beide linies van het Huis Nassau. De Orde kent twee Grootmeesters, Koningin Beatrix en Prins Henri,
Groothertog van Luxemburg.

Koning Willem III, Groothertog van Luxemburg, plaatste de Orde in 1858 op de lijst van Luxemburgse ridderorden. Tot ontevredenheid van zijn
Nassause co-grootmeester verleende Willem III de Orde geregeld en wel in de rangen van Ridder, Officier, Commandeur en Grootkruis.
De Orde werd hier een Huisorde met één klasse (Ridder) van de Hertog van Nassau en bleef dat ook nadat de Hertog in 1866 was afgezet en Nassau
bij Pruisen werd gevoegd. De Hertogen van Nassau waren veel zuiniger met het toekennen van de Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau.
Toen met het overlijden van Koning Willem III in 1890 een einde kwam aan de personele unie van Nederland en Luxemburg verdween de Orde
aanvankelijk uit het Nederlandse decoratiestelsel. Hertog Adolf van Nassau kwam op grond van de
"Nassauischer Erbverein" op de Luxemburgse troon.

Koningin Wilhelmina was nu het Hoofd van de jongere linie van het Huis Nassau maar noch de regentes, noch de na 1898 regerende Koningin voelden
zich vrij om de Orde te verlenen. Dit misverstand werd in 1905 weer hersteld en sedertdien kunnen de Hoofden van beide takken van het Huis Nassau,
gezamenlijk of ieder voor zich, over de Orde beschikken. Koningin Wilhelmina verleende in de eerste jaren na 1905 een aantal Kruisen van deze
Orde aan Duitse Prinsen maar was verder uiterst terughoudend bij het verlenen van deze onderscheiding. De zonen van de van de Hoofden van de
beide linies van het Huis Nassau zijn vanaf hun geboorte Ridder in de Orde.

Zij dragen deze Orde vanaf hun achttiende jaar. De huisorde kan ook worden verleend aan Staatshoofden en andere personen die geen Vorsten of
Prinsen van vorstelijke huizen zijn, mits zij tenminste de titel van Excellentie mogen voeren. De Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau kent sinds
1890 slechts één graad, die van Ridder. In de acte van 1905 liet de Luxemburgse Groothertog vastleggen dat de door hem betreurde en bij de
oprichting niet voorziene verdeling in meerdere graden, ongedaan zou worden gemaakt. Omdat de Statuten van de Orde steeds over "zonen" spraken
ging men er aan het Nederlandse Hof van uit dat de Nederlandse Prinsessen, Wilhelmina, Juliana en Juliana's dochters geen geboren Ridders in de
(Huis)Orde van de Gouden Leeuw van Nassau waren.


(l) Ster, kruis en lint Orde van de Gouden Leeuw van Nassau en (r) Halskruis van de Orde van de Gouden Leeuw van Nassau

Koningin Wilhelmina zelf werd niet in de Orde opgenomen maar Koningin Juliana werd in 1951, na een staatsbezoek aan Luxemburg, door
Groothertogin Charlotte van Luxemburg in de Orde opgenomen. De laatste Nederlandse gedecoreerde was oud-minister van Buitenlandse Zaken
Peter Kooijmans
op 28 november 2006. Daarvoor ontving Max van der Stoel de onderscheiding op 31 augustus 1999. Generaal C. J. Snijders,
bevelhebber der Landstrijdkrachten was tot die tijd de laatste geweest. Hij ontving op 29 september 1919 de onderscheiding
uit handen van Koningin Wilhelmina.

De onderscheiding werd door Koningin Beatrix en Groothertog Jan van Luxemburg gezamenlijk verleend aan Nelson Mandela tijdens zijn staatsbezoek aan Nederland in 1999. Prins Bernhard droeg de Orde omdat hij daarin (tegelijk met Koningin Juliana) in 1951 door de Luxemburgse Groothertogin was benoemd. Omdat zij zonen van het Hoofd van een van de beide linies van het huis Nassau zijn, werden de drie kinderen van Koningin Beatrix en Prins Claus der Nederlanden op de dag van de inhuldiging van hun moeder in 1980 Grootkruis in deze orde.

Na hun achttiende verjaardag droegen de Prinsen de versierselen op hun uniform of op een rokkostuum. De Groothertogelijke familie draagt de Orde
zeer geregeld en met voorrang op de andere Orden als de belangrijkste Orde van Luxemburg. De Orde is in Luxemburg een Orde van de Staat, in
Nederland is het een Huisorde. De huidige versierselen van de Orde zijn in Nederland en Luxemburg gelijk. De Ridders dragen een Kruis van de orde
aan een grootlint dat 10 centimeter breed is over de rechterschouder en de ster van de orde op hun linkerborst.

Het kruis is een Maltezer Kruis met een medaillon waarop de leeuw uit het wapen van het Huis Nassau is afgebeeld. Deze leeuw verschilt van de
Nederlandse Leeuw omdat hij geen kroon, zwaard of pijlenbundel draagt. Tussen de armen van het kruis zijn vier gestileerde gouden letters "N"
voor "Nassau" aangebracht. De ster is, afgezien van de leeuw, vrijwel gelijk aan die van de Orde van Oranje-Nassau.