De Huizen van Oranje en Nassau

Dillenburg(D)

Bronvermelding

Prinsen van Oranje Nassau

De lijkstatie Prins Willem IV van Oranje

Vervolg

De Staten van het machtige gewest Holland hadden in ieder geval een duidelijke visie op de kwestie. Op 10 januari 1752 lieten zij de Staten-Generaal weten dat zij 'incontestabel' recht hadden op de hoogste rang. De uitvaart had immers plaats in de provincie Holland en over dat gebied waren zij, de Staten, soeverein. Maar, zo voegden de Edel Groot Mogenden eraan toe, zij waren uit toegevendheid en politesse wel bereid de Staten-Generaal vóór hen in het cortège te laten lopen. Dat was namelijk bij vroegere Oranjebegrafenissen ook gebeurd. Aan de Raad van State kwam dat voorrecht echter beslist niet toe. De leden daarvan moesten zich maar voegen bij en achter de provincies 'waaruit zij zijn gecommitteerd'.Dit illustere college reageerde 'met de uiterste surprise'. Het was toch logisch om vertegenwoordigers van andere Generaliteitscolleges direct achter de Staten-Generaal te laten lopen? Bovendien was dit bij de uitvaarten van Maurits (1625) en Frederik Hendrik (1647) ook het geval geweest. De trotse Hollandse regenten waren niet onder de indruk: dat waren zo maar 'twee exempelen'. Neen, het ging om 'hetgeen gepractiseerd is op de begraaffenisse van de Heere Prins Willem den eersten, glorieuser gedagtenisse'! Nu bemoeiden de andere provincies zich ermee. Gelderland vond dat Holland zich veel te arrogant gedroeg. Als Holland soeverein was op eigen gebied, dan zou je kunnen denken dat het hele landsbestuur aan Holland onderworpen was - de Staten-Generaal vergaderden immers in deze provincie!

Dat was inderdaad te zot voor woorden en enkele provincies sloten zich hierbij aan. Maar Holland bleef op zijn strepen staan - evenals de Raad van State. De tijd begon nu te dringen. Het was 26 januari en de bijzetting was bepaald op 4 februari. Er moest dus een besluit genomen worden. De Staten-Generaal hakten de knoop door, ten gunste van de Staten van Holland. De Raad van State reageerde op 31 januari met een korte brief, waarin hij meedeelde dan maar helemaal niet mee te lopen in de stoet. En zo is het gegaan. Op die 4de februari liepen achter de lijkkoets eerst de Oranje-verwanten, vervolgens de Hoog Mogende Heren van de Staten-Generaal en hierachter de Edel Groot Mogende Heren van de Staten van Holland. De Raad van State ontbrak. Uit fatsoen stuurde men de Prinses van Oranje een keurige brief met uitleg over de 'perplexe situatie'.

Links: Leden van het stadhouderlijk bestuurlijk apparaat. . Onderdeel van een serie van 41 platen van de begrafenisstoet van stadhouder Willem IV te Delft op 4 februari 1752. Genummerd rechtsboven: 19. In de gebonden uitgave van 1755 te Den Haag door Pieter Gosse Junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van , van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Rechts Heraut en Wapenen Hendrik Maas / Vlag, verbeeldende de Zeemagt, met het Devys ... Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Heraut gevolgd door de dragers van vaandels van de zeemacht en landmacht. Genummerd rechtsboven: 20. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van , van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Boven: Paard van Bataille/Grootte Standaard/Paard van Parade ... Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: De paarden van bataille en parade en de dragers van de grote standaard en het banier van de stadhouder. Genummerd rechtsboven: 21. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Links: Banier met het Devys / De Vier Quartieren / De Handschoenen ... Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Een banier en de dragers van de vier kwartieren van het stadhouderlijk wapen. Genummerd rechtsboven: 22. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Rechts :Titel: De Helm / het Schild / De Degen van Oorlog / De Staf van Commande / Het Wapenkleed / Het ouwpaard. Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Dragers met stadhouderlijke insignia en een rouwpaard. Genummerd rechtsboven: 23. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Boven: De Ridder Order van de Kouseband / 'T Zwaard van Oppergezag / De Prinselyke Kroon ...Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Dragers met stadhouderlijke insignia gevolg door een groep pages. Genummerd rechtsboven: 24. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever:Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Links De Secretaris van het Cabinet van Zyn Hoogheid / De Intendant van de Gebouwen / De Heeren Adjudanten Generaals ... Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Omschrijving: Leden van de stadhouderlijke huishouding en een groep edelen. Genummerd rechtsboven: 25. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot: 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.
Rechts: De Hr. Opperstalmeester / De hr. Opperhofmeester / Een Herault van Wapenen ...Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Omschrijving: Leden van de stadhouderlijke huishouding gevolgd door de eerste twee spannen paarden die de lijkwagen trekken. Genummerd rechtsboven: 26. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18.
Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Boven: De Heeren van der Meer en Casembroot Majoors / De Heeren Eckhart en van Byland, Luytenants Collonels ...Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Leden van de stadhouderlijke huishouding gevolgd door twee spannen paarden met de lijkwagen en de dragers. Genummerd rechtsboven: 27. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Boven: Agter het Lyk / Twee Sergeants van Ordonnantie ... Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Adellijke gasten in de rouwstoet, voorafgegaan door twee sergeants. Genummerd rechtsboven: 28. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Links: Agt Boodens van haar Hoog Mogende / Twee Kamerbewaarders van haar Hoog Mogende / Vier Trompetters ...Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Leden van de staf van de Staten-Generaal, met vier trompetters. Genummerd rechtsboven: 29. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Creator: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van- 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Rechts: De Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden. Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Omschrijving: Leden van de Staten-Generaal. Genummerd rechtsboven: 30. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720 - 1720-10-01 tot 1787-09-28

Boven: Agt Booden van Holland / Twee Kamerbewaarders van Holland / ... Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Leden van de staf van de Staten van Holland. Genummerd rechtsboven: 31. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Links: De Edele Groot Mogende Heeren Staaten van Holland en West-Vriesland. Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Leden van de Staten van Holland en West-Friesland. Genummerd rechtsboven: 32. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Rechts: Agt Booden van Holland / Eerste Deurwaarder van den Hoogen Raad. Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Omschrijving: Leden van de staf van de Staten van Holland en van de staf van de Hoge Raad. Genummerd rechtsboven: 33. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Boven: De President en Raaden van den Hoogen Raade over Holland Zeeland en Vriesland. Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau, gehouden den IV Februari 1752. Beschrijving: Leden van de Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland. Genummerd Rechtsboven: 34. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Vervaardiger: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever:Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28.

Boven: Afbeelding der Lykstatie van Zyn Doorl. Hoogh. Willem den IV.den Prinse van Oranje en Nassau over de Groote Markt te Delft, op den 4.den February 1752. Lyk-staetsie van zyne doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem [IV] Carel Hendrik Friso, Prince van Orange en Nassau... gehouden den IV Februari 1752.Omschrijvng: Aankomst van de rouwstoet met de lijkwagen op de Grote Markt te Delft en de intocht in de Nieuwe Kerk. De prenten zijn in boekvorm uitgegeven in 1755 te Den Haag door Pieter Gosse junior en Nicolaes van Daalen en gedrukt door Daniel Monnier. Maker: Punt, Jan (Punt, Jan) van 1711-04-02 tot 1779-12-18. Uitgever: Cuyck, Pieter Jan van, van 1720-10-01 tot 1787-09-28 .

Webmaster De Huizen van Oranje en Nassau.