De Huizen van Oranje en Nassau

Het ontstaan der Nederlanden

Merovingers, Pippijniden en Karolingers

Clovis II, 'Vadsige' Koning

Clovis II werd in 635 geboren als zoon van de Merovingische Koning Dagobert I en zijn tweede echtgenote Nanthilde. Na het overlijden van zijn vader op 16 januari 638 of 639 (het exacte jaartal is niet bekend), werd Clovis in oktober 640 Koning van Neustrië en Bourgondië. Austrasië ging al eerder naar zijn halfbroer Sigibert III. Clovis was op dat moment nog te jong om zelf te regeren. In de periode tussen het overlijden van zijn vader en zijn troonsbestijging trad zijn moeder Anthilde op als regentes, hierin bijgestaan door Aiga, de hofmeier van het paleis. Na haar dood werd Aiga opgevolgd door Erchinoald (een neef van de moederszijde van Dagobert). Deze had in Neustrië al snel de touwtjes stevig in handen.

Teneinde zijn machtige positie te kunnen consolideren, zorgde hij ervoor dat Clovis trouwt met de Angelsaksische slavin athilde. Zij was weliswaar een slavin maar, voor zij gevangen werd genomen een vooraanstaand aristocrate. Zij werd na haar dood heilig verklaard (feestdag 26 januari). Clovis stierf in november van het jaar 657, een vroegtijdige dood. Hij was pas 24 jaar oud. Volgens de geschriften was Clovis II een liefhebber van drank en vrouwen. Dat is hem waarschijnlijk noodlottig geworden. Clovis II werd begraven in de basiliek van Saint Denisi in Parijs. Zijn zonen Clotharius III volgde hem op (Koning van Neustrië en Bourgondië), en zijn tweede zoon Childerik II werd Koning van Austrasië.

Childerik II werd omstreeks 653 geboren als tweede zoon van Clovis II, Koning van Neustrië en Bathilde. Als in 662 de usurpator Childebert III " de Geadopteerde" uit de weg was geruimd, werd Childerik II Koning van Austrasië. Toen zijn oudere broer Chlotarius III in 673 aan een kwaadaardige koorts overleed, probeerde de Neustrische hofmeijer Ebroïn het jongste broertje van Childerik II, Theodorik III, op de troon te zetten. Childerik zette zowel Theodorik als Ebroïn af en werd zelf Koning van alle Franken. Van alle "vadsige Koningen" was Childerik II wellicht de enige die geprobeerd heeft om werkelijk macht uit te oefenen. Hij moest deze ambitie echter met de dood bekopen. Toen hij een Frankische edelman genaamd Bodilo met een roede liet geselen, raakte hij in conflict met de Austrasische edelen. Er volgde een samenzwering en in 675, werd hij samen met zijn vrouw Bilichilde en zijn oudste zoon Dagober, op 22-jarige leeftijd t in de bossen van Lognes bij Chelles vermoord. Childerik II wordt opgevolgd door Clovis III.

Afkomst en geboortedatum onduidelijk. Clovis III werd in 675 door de Neustrische hofmeier Ebroïn uit de hoge hoed getoverd als opvolger van de overleden Koning Childerik II. Clovis III zou volgens phem een zoon zijn van Clotharius III die in Austrasië was opgevoed (waarschijnlijker is dat het om een oplichter ging). Ebroïn wenste namelijk de jongere broer van Childerik II, Theodorik III niet te steunen, omdat deze hem de functie van hofmeier had geweigerd. De actie was een kunstgreep van Ebroïn om zijn machtige positie terug te krijgen. Dit lukt in 676. Vanaf dat moment is Theodorik III weer Koning van Neustrië en Bourgondië. De Austrasiërs herinneren zich echter plotseling het bestaan van Dagobert II (zoon van Sigibert III), roepen hem terug uit Ierland en zetten hem op de Austrasische troon. Clovis III verdwijnt van het toneel.

Dagobert II, bijgenaamd de Jonge, werd omstreeks 651 geboren als zoon van Sigibert III en Immachilde van Zwaben. Bij het overlijden van zijn vader in 656, werd wordt de 5-jarige wettelijke troonopvolger door de hofmeier Grimoald van Landen naar een Iers klooster gestuurd om daar monnik te worden. In plaats van Dagobert zette Grimoald zijn eigen zoon Childebert op de troon. Dagobert II bracht het grootste gedeelte van zijn jeugd in Ierland door waar hij onder de hoede werd geplaatst van bisschop Dido van Poitiers. Jaren later, in 676, werd hij door de hofmeijer Pippijn van Herstal teruggeroepen om Koning te worden van Austrasië. Dagobert overleed in 679, drie jaar na zijn troonsbestijging op 28-jarige leeftijd in Lotharingen bij een "jachtongeval". Hij kreeg daarbij een lans door zijn oog die notabene geworpen werd door zijn eigen petekind. Het heette dat deze laatste door Pippijn van Herstal tot de moord zou zijn aangezet. Dagobert II is na zijn dood heilig verklaard (feestdag 23 december) en wordt beschouwd als martelaar. Dagobert was getrouwd met een Engelse Prinses bij wie hij verschillende kinderen kreeg waaronder de dochters Irmina en Adela die, net als hij, beiden heilig verklaard zijn.Na de dood van Dagobert II werd het Frankische rijk weer verenigd onder Koning Theodorik III.

Dagobert II 'de Jonge'

Theodorik III, geboren in 654 als jongste zoon van Clovis II, Koning van Neustrië en Bathilde kwam op de Troon. Zijn oudere broer Clotharius III in 673 overleed en daardoor zette de Hofmeijer Ebroïn de jonge Theodorik op de troon van Neustrië. Zijn regering was echter van korte duur. Zijn tweede broer Childerik II, Koning van Austrasië, wilde Koning van het gehele Frankische rijk worden en zette Theodorik en Ebroïn af. Beiden werden naar een klooster gestuurd. Theodorik naar het klooster van Saint Dénis en Ebroïn naar het klooster van Luxeuil.

Na de moord op Childerik II in 675, werd Theodorik in ere hersteld als Koning der Franken maar vrijwel direct weer afgezet door Ebroïn die niet tot Hofmeier gekozen was (Theodorik had Leodegar aangesteld als hofmeier). Ebroïn presenteerde de Franken, in plaats van Theodorik III, Clovis III een vermeende zoon van Clovis II die in Austrasië zou zijn opgevoed. Een jaar later, in 676, koos Ebroïn, die inmiddels zijn machtige positie van Hofmeier terug heeft gekregen, toch voor Theodorik III. Clovis III verdween van het toneel. Het was de bedoeling van Ebroïn dat Theodorik Koning van het gehele rijk der Franken zou worden.

De Austrasiërs herinnerden zich echter plotsklaps dat de zoon van Sigibert III, Dagobert II, nog leefde. Ze riepen hem terug uit zijn klooster in Ierland, en zetten hem op de troon van Austrasië. Dagobert kwam in 679 door een "jachtongeval" vroegtijdig aan zijn einde. Theodorik werd daardoor alsnog Koning van alle Franken. Hij stierf in 691 en werd opgevolgd door zijn zoon Clovis IV.

Clovis IV (soms ook aangeduid met Clovis III omdat de eerdere Clovis III als een oplichter werd beschouwd) kwam omstreeks 678 ter wereld als zoon van Theodorik III en Clotilde. Toen zijn vader in 691 overleed volgde Clovis IV hem op als Koning der Franken. Clovis is dan nog maar een kind van 13 jaar oud. In werkelijkheid is de macht uiteraard in handen van Pippijn van Herstal. Na slechts 4 jaar Koning geweest te zijn, werd Clovis IV ernstig ziek en stierf in 695. Hij wordt begraven in de basiliek van Saint Etienne te Choisy-au-Bac (vlakbij Compiègne). Hij had geen kinderen en zijn opvolger was zijn jongere broer Childebert III.

Childebert III werd omstreeks 681 geboren als zoon van Theodorik III en Clotilde. Na het overlijden van zijn oudere broer Clovis IV in 695 zonder erfgenaam, volgde Childebert hem op als koning Austrasië, Neustrië en Bourgondië, tesamen vormend het Rijk der Franken. Hij sterft, na 16 jaar geregeerd te hebben, in 711 op 30-jarige leeftijd. Uiteraard was het Pippijn van Herstal die gedurende zijn regering de touwtjes stevig in handen had. Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn zoon Dagobert III.

Dagobert

Dagobert III werd omstreeks 697 geboren als zoon van Childebert III en Ermenhildis. Toen zijn vader in 711 overleed kwam Childebert in beeld voor de opvolging als Koning der Franken. Net als zijn vader had hij niets in te brengen in de landspolitiek. Het was Pippijn van Herstal die bepaald wat er gebeurde. Na de dood van Pippijn van Herstal in 714, nam zijn weduwe, Plectrude, het heft in handen. Koning Dagobert III stierf in 715 (18 jaar oud). Zijn achterneef Chilperik II volgde hem op.

Chilperik II

Chilperik II werd in 673 geboren als zoon van de vermoorde Koning Childerik II en Bilichilde. In tegenstelling tot zijn oudere broer Dagobert, ontsnapte Chilperik aan het bloedbad waarbij zijn beide ouders om het leven kwamen. Het dan twee jaar oude jongetje werd opgesloten in een klooster. Na het sterven in 715 zijn achterneef Dagobert III, volgde Chilperik hem op als Koning der Franken. Ten gevolge van het overlijden van Pippijn van Herstal in 714 was het Frankische rijk inmiddels in zwaar weer terecht gekomen. De Neustriërs kwamen in opstand tegen de Austrasiërs en er waren grote problemen met de Friezen aan de noordgrens. Karel Martel ging de strijd aan met Plectrudis. Hij deed dit onder meer door in Austrasië tijdelijk een "tegenkoning" op de troon te zetten: Chlotarius IV (vermoedelijk een zoon van Theodorik III). Na het verslagen van Plectrudis, verdween Chlotarius van het toneel en aanvaardde ook Karel Martel Chilperik II als Koning. Chilperik II overleed in 721 en werd opgevolgd door Theodorik IV, een zoon van Dagobert III.

Chlotarius IV was waarschijnlijk een zoon van Theodorik III. Dit is echter niet zeker. Hij was vanaf het najaar van 717 tot het voorjaar van 718 Koning van Austrasië. Hij werd op de troon gezet door Karel Martel die op dat moment strijd leverde met Plectrudis, de weduwe van zijn vader. Plectrudis had ervoor gezorgd dat Chilperik II (zoon van de vermoorde Childerik II) op de troon van Neustrië en Bourgondië kwam te zitten. Karel had een tegenwicht nodig in de vorm van een andere Merovinger, en dat werd dus Chlotarius IV. Na het beslechten van het pleit met Plectrudis beslecht is, verdween Chlotarius van het toneel en werd Chilperik II Koning van het gehele Frankische rijk.

Theoderik IV, zeldzaam stempel

Theodorik IV (Theuderik) of in het Frans 'Thierry',werd in 713 geboren als zoon van Dagobert III. Na een aantal jaren in een klooster opgesloten te zijn geweest, werd hij in 721 door Karel Martel uitgenodigd om op de troon plaats te nemen. Theodorik IV had geen enkele macht en werd volledig gedomineerd door Karel Martel wiens positie door zijn overwinning op de Moslims in 732 bij Poitiers, inmiddels onaantastbaar was geworden.

Toen Theodorik IV in 737 zijn laatste adem uitblies, besloot Karel Martel dan ook om geen nieuwe Koning meer aan te wijzen. Niettemin beschouwde hij zichzelf niet als Koning, want hij dateerde zijn decreten met het jaar "x" na Koning Thierry IV in plaats met het jaar "x" van zijn eigen bewind.

Onttroning van Childerik III, zoon van Chilperik, Koning der Franken

Childerik, ook wel geschreven als Childerick, werd in 693 geboren als zoon van Chilperik II, Koning der Franken.

Hoewel Keizer Karel Martel het na de dood van Theoderik IV niet nodig vond om een nieuwe Koning aan te stellen, achtten zijn zonen Karloman Pippijn de Korte het verstandig om toch weer een Merovingische Koning, zonder macht, op de troon te zetten, te weten Childerik III, die zich op dat moment had teruggetrokken in een klooster.

Childerik is Koning van 743 tot 751. In 751 zette Pippijn de Korte de laatste Merovingische Koning af, om zichzelf tot Koning uit te roepen.

Childerik III wordt verbannen naar een klooster waar hij in 755 overleed. Childerik II heeft nooit deel genomen aan het openbare leven, dat net als de voorgaande jaren ook door de Hofmeiers(Premiers of Eerste Ministers) werd bestuurd.

Toen Karloman zich in 747 terug had getrokken in een Klooster, nam Pippijn zich voor maar zelf Koning te worden. Dat deed hij, uiteindelijk in het jaar 751, nadat Paus Zacharias hem mededeelde, dat het beter was om hem Koning te maken die macht had dan een die dit niet bezat.

Childerik III werd onttroond en samen met zijn zoon Theurerik V in het klooster van Saint-Bertin gevangen gezet. Er zijn geruchten geweest dat hij ook in Saint-Omer en Theuderik V in Saint-Wandrille werden opgesloten. Hij stief in elk geval een jaar na zijn gevangenschap.

Pippijn I van Aquitanië

Pippijn I, werd omstreeks 580/590 in Londen bij Luik geboren als zoon van de Austrasische hofmeijer Karloman van Haspengouw. Pippijn bracht zijn jeugd door in zijn geboortestreek ver van het Merovingische hof met zijn moorden en intriges. Hoe hij precies zijn jeugd heeft doorgebracht is niet bekend. Als volwassene was Peppijn Heer van Herstal en stond ook aan het hoofd van een belangrijk geslacht dat beschikte over aanzienlijke goederen. het hof van Pippijn was gevestigd te landen, indertijd een belangrijke stad.

Hij werd wel de eerste Hertog van Brabant genoemd.Alle Hertogen van Brabant stammen van hem af. Pippijn vervulde, net als zijn vader, het ambt van Hofmeijer in het Frankische deel van Austrasië. Hofmeiers waren mensen uit de hoge Adel, die het paleis en het vermogen van de Koning beheerden. Door de aanhoudende conflicten tussen de Merovingische Koningen onderling, waren de hofmeijers erin geslaagd hun macht aanzienlijk uit te breiden.

In 613 weet Pippijn van Landen, samen met Arnulf, de latere bisschop van Metz, de val van de Austrasiche Koningin Brunhilde en de aansluiting van Austrasië bij Neustrië te bewerkstellingen.

Formeel was vanaf dat moment Koning Chlotarius II de machthebber, maar Pippijn oefent in deze periode een sterke invloed uit op de rijkspolitiek. Zo komt Clotharius in 614 met Pippijn en de Austrasische Adel overeen dat de drie delen van het Frankische Rijk, Austrasië, Neustrië en Bourgondië, elk een eigen regering krijgen onder leiding van een Hofmeijer. Het ambt van Hofmeijer werd beovendien erfelijk verklaard. Een belangrijke taak van een Hodmeijer bestond uit het beveilingen van de landsgrenzen. In 620 verslaat Pipijn van Landen de Friezen die langs de noordgrens het land waren binnengedrongen.

De oostgrens werd het succes verdedigd tegen het volk van de Wenden en de Slaven die in Beieren en Thüringen onveilig maakten. In 623 dwongen Pippijn van Landen en Arnulf van Metz, Chlotarius II om zijn zoon de dan 12-jarige Dagobert I uit te roepen tot Koning van Austrasië. Samen namen ze de opvoeding van de jonge Koning ter hand en staan hem met raad en daad terzijde.

Als Dagobert in 629, na het overlijden van zijn vader, Koning werd van vrijwel het gehele Frankische rijk, vergezeld Pippijn hem naar de nieuwe hoofdstad Parijs. De Austrasiche adel was het er niet mee eens dat het machtscentrum op deze manier werd geregeld. Dagobert I werd daarom onder druk gezet om zijn jonge zoon Siegbert tot Koning van Austrasië te benoemen wat in 634 metterdaad gebeurd. Na het overlijden van Dagobert in 639 keerde Pippijn van Landen terug naar Austrasië terug. Hoewel officieel Koning Sigibert III daar aan het bewind was, berustte de feitelijke macht vanaf dat moment bij de Hofmeijer. Pippijn van Landen stierf omstreeks 640 en wordt begraven te Landen (pas vele jaren later werd zijn gebeente overgebracht naar Nijvel). Zijn nakomelingen werden - naar hun stamvader Pippijn I - de 'Pippijniden" genoemd. Na zijn dood werd zoon Grimoald I Hofmeijer van Austrasië. Pippijn was getrouwd met Iduberga(Ida), zij stichtte een klooster te Nijvel waarvan hun dochter Gertrudis de abdis werd. Zowel Iduberga als Gertrudis werden later heilig verklaard. Zijn oudste dochter Bega, trouwde met Ansegisel de zoon van Arnulf van Metz en de stamvader van de Dynastie der Karolingen.

Pippijn van Landen en diens echtgenote de heilige Iduberga hebben veel betekend voor het Koninkrijk. Als zijn vader echter in 640 overlijdt, volgde Grimoald hem op als Hofmeijer van Austrasië. Aaanvakelijk hield het paleis Grimoald op afstand. Ze waren bang voor zijn fanatisme en zijn zucht naar macht. Grimoald slaagde er echter in om het vertrouwen van de 10-jarige Koning Sigibert III te winnen. Bovendien zorgde hij ervoor dat Otton (degene die de zozeer begeerde positie van Hofmeijer had gekregen) uit de weg werd geruimd.

Sigibert was de eerste van de zogenaamde 'Vadsige Koningen'. Aanvankelijk liet Grimoald het kind-Koning zijn gang gaan. Als snel bleek dat dit een slecht idee was, want Sigibert bleek niet in staat om een opstand van de Thüringers neer de slaan. Sigibert III was getrouwd geweest met Immachilde van Zwaben maar het Koninklijk paar blijf aanvankelijk kinderloos. Grimoald maakte van dit feit handig gebruik door Sigibert zover te krijgen dat hij Grimoald's eigen zoon als zijn erfgenaam. Grmoald was reeds zo brutaal geweest om de jongen reeds bij zijn doop de Merovingische Koningsnaam Childebert mee te geven. Als in een goedkope stuiverroman, bleek niet lang daarna Koningin Immachilde zwanger te zijn. Zij beviel in 651 van een zoon, Dagobert II. Na de dood van Koning Siegebert III in 656, schoof Grimoald zijn zoon Childebert naar voren als troonopvolger. Van de 5-jarige zoon van Sigebert liet hij de kruin scheren en door de bisschop van Poitiers naar een klooster In Ierland brengen om monnik te worden. Grimoals's zoon Childebert III werd inderdaad Koning maar dit werd niet geaccepteerd door de Merovingische Koning van Neustrië en Bourgondië. Op zijn bevel werden Grimoald en zijn zoon in 662 in Parijs om het leven gebracht. Gromoald werd daarna opgevolgd door zijn neef Pippijn II van Herstal die orde op zaken zou stellen in het Austrasiche Rijk.

Karolingers

De stamvader van het Karolingische Huis is Karel Martel. Hij werd waarschijnlijk omstreeks 688 geboren als onwettige zoon van Pippijn van Herstal en een vrouw die Chalpaida heette. Hij was een telg uit de Pippijnidische dynastie van Hofmeiers (Eerste Ministers) van de nietsdoende Merovingische "vadsige Koningen". Ook al is hij dus formeel geen Koning, hij is wel de enige die de macht in handen heeft. Karel heeft zelfs een aantal jaren zonder Merovingische Koning geregeerd.Toen zijn vader in 714 overleed, liet diens weduwe Plectrudis Karel opsluiten. Hij wist echter een jaar later te ontsnappen en werd dan door Austrasiers uitgeroepen tot hofmeijer. Er volgde een oorlog tussen de Austrasiërs en het Frankische Koninkrijk Neustrië (deel van het huidige Frankrijk).

Karel overwon echter, en werd de onbetwiste machthebber van het Frankische rijk. Zijn militaire kracht heeft hem in de geschiedenisboeken de 'De hamer' oftewel 'Martel' opgeleverd. Karel Martel volgde de traditionele politiek die gericht is op verspreiding van Christendom. Hij stuurde zendelingen naar de nieuw veroverde gebieden, waaronder Friesland. Die eerste zendelingen waren Engelsen, omdat zij Saksisch spraken en derhalve geen taalproblemen ondervonden. Eerst waren zij in het zuiden actief. De IJsselstreek kwam pas met Bonifatius, Willibrord, Lebuïnis en Liudger aan bod. De oorzaak van deze late bekering was dat de zendelingen met de Franken optrokken en derhalve door de Saksen die hier woonden,niet met veel vertrouwen tegemoet worden gezien. Zij heulden immers met de vijand.

Pippijn III 'de Korte"

Pippijn III 'de Korte' werd omstreeks 715 geboren als zoon van Karel Martel en Rotrudis (Chrotrud) van Trier. Pippijn en zijn oudere broer Karloman werden opgeleid door de monniken van Saint Denis. Deze kerkelijke opvoeding zou bepalend blijken te zijn voor hun latere houding ten opzichte van de Katholieke kerk. Wanneer in 741 hun vader sterft, volgden de twee Prinsen hem gezamenlijk op als hofmeijer van de Merovingische Koning. Echter niet zonder felle weerstand. Ten eerste eiste hun halfbroer Griffon (zoon van Karel Martel en de Beierse Sonnichilde) zijn aandeel op. Daarnaast zagen de Hertogen van Acquitanië en de Alamannen hierin een mooie gelegenheid om macht van de Franken te breken. Pippijn en zijn broer waren dan ook voortdurend verwikkeld in oorlogen.

Zij wisten echter al hun tegenstanders, waaronder de Beieren en de Saksen, te verslaan en de eenheid binnen het koninkrijk te bewaren. Omdat Karloman van mening was dat de eenheid nauw verbonden is met de persoon van de Koning, hielp hij in 743 Childerik, de laatste Merovingische Koning op de troon. In 747 trad hij in het klooster. Daarmee werd de grootste bedreiging van de eenheid binnen het Koninkrijk (de gedeelde macht van hem en zijn broer) weggenomen.

Bovendien werd hiermee de weg geëffend voor de uiteindelijke kroning van Pippijn tot Koning der Franken. Pippijn had er ondertussen, met hulp van zijn halfbroer Griffon, voor gezorgd dat de Frankische grenzen volledig waren hersteld. Nadat hij dit voor elkaar had gekregen wendde hij zich tot de paus met de vraag of het eigenlijk redelijk was dan een figuur die geen feitelijke macht bezit (de Merovingische Koning Childerik), de titel Koning der Franken kon dragen.

De paus, die op zoek was naar een sterke bondgenoot in zijn strijd tegen de Lombarden, liet weten dat hij deze situatie inderdaad onacceptabel vond en dat hij Pippijn beschouwde als de rechtmatige Koning der Franken. Pippijn kreeg zijn kroon echter niet van de Paus maar van de Franken. In 751 werd hij tot Koning gekozen en vervolgens door Aartsbisschop Bonifatius in Soissons gezalfd. Door deze ceremonie werd de macht van Frankrijk en Rome verenigd. In 754 werd Pippijn tot Koning gekroond door de Paus in Saint Denis. Hij steunde de Paus in zijn strijd tegen de Lombarden. Hij overwon en schonk een deel van centraal Italië aan de kerk (Donatio Pepini).

Hierdoor werd de paus in feite een regerend machthebber die echter, door trouw de zweren aan Pippijn, zichzelf onder de bescherming van de Franken had geplaatst. De samenvoeging van de wereldlijke en kerkelijke macht kreeg grote gevolgen en leidde onder meer tot de grootscheepse bekering van heidense Germaanse stammen tot het Christelijke geloof. Als gevolg van zijn banden met Rome, kwam Pippijn in de jaren 754 tot 756 in oorlog met de Lombarden die het gebied dat Pippijn aan de kerk had geschonken, terug wilden hebben. Tevens kreeg hij te maken met een opstand in Acquitanië die hij echter de kop in wist te drukken. Minder fortuinlijk waren zijn veldtochten tegen de Saksen en Beieren.

Hij wist weliswaar de grenzen te beschermen maar zag geen kans zijn gebied uit te breiden. Naast de oorlogen werd zijn aandacht opgeëist door de interne zaken van het rijk. Hij voerde, samen met Bonifatius, kerkelijke hervormingen door die leiden tot meer eenheid in de kerk. Hierdoor werd de greep van Rome op de Frankische kerk sterker dan ooit tevoren. De wisselwerking tussen de wereldlijke macht (Pippijn) en de geestelijke macht (de paus) heeft ervoor gezorgd dat beide partijen hun macht hebben kunnen uitbreiden.

Pippijn had de kerkelijke macht nodig om zijn rechten op de troon te steunen, de kerk had hem nodig als bescherming tegen de Lombarden. Pippijn was gehuwd met Bertrada de Laon (bijgenaamd 'Berta met de grote voet' omdat haar ene voet opmerkelijk veel groter was dan de andere). Ze kregen vier kinderen Karloman, Karel, Gisela en Pepijn. Toen Pippijn 'de Korte' op 24 september 768 te Saint Denis overleed (aan waterzucht), werd hij opgevolgd door zijn zoons Karloman en Karel (de Grote). Zijn bijzetting, net als de Merovingische Koningen, vond plaats in de basiliek van Saint Denis.

Copyright: 2008 - 2024: All rights reserved. Development by Henri,
Webmaster De Huizen van Oranje en Nassau.